( ေမာင္ၿငိမ္းခ်မ္း ) - အမွတ္ - ၃၃၄ ၊ စာတိုက္လမ္း ၊ ေညာင္တုန္းၿမိဳ႕။
အေျဖ။ ။ အလွဴဒါနျပဳတဲ့အခါ ေရစက္မခ်ဘဲ လွဴတာနဲ႔ ေရစက္ခ်ၿပီးလွဴတာ ႏွစ္မ်ိဳးဟာ ကြာျခားမႈရွိပါတယ္။ ကုသိုလ္ဟာ ဒါန ၊ သီလ ၊ ဘာဝနာ ၊ အပစာယန ၊ ေဝယ်ာဝိစၥ ၊ ပတၱိဒါန ၊ ပတၱာႏုေမာဒန ၊ ဓမၼႆဝနာ ၊ ဓမၼေဒသနာ ၊ ဒိ႒ိဇုကမၼ လို႔ (၁၀) မ်ိဳး ရွိပါတယ္။ သည္ပုညႀကိယဝတၳဳ (၁၀) ပါးရဲ႕ အဓိပၸာယ္ေတြကိုေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ ေလ့လာလိုက္စားသူမွန္သမ်ွ အားလံုးေလာက္ပဲ သိၿပီးသားျဖစ္လို႔ မေဖာ္ျပေတာ့ပါဘူး။ လိုရင္းေလာက္ပဲ အဓိပၸာယ္ ေဖာ္ျပသြားပါ့မယ္။ လိုရင္းေလာက္ပဲ အဓိပၸာယ္ ေဖာ္ျပသြားပါမယ္။
ဒါနဆိုတာ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းပဲဆိုတာ အားလံုးသိၿပီးသားပါပဲ။ အဲသည္ ဒါနျပဳတဲ့အခါ ေရစက္ခ်ၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က မလိုပါဘူး ၊ ကိုယ္လွဴၿပီး , ၿပီးတာပါပဲဆိုၿပီး ကိုယ့္အလွဴကို ကိုယ္သိပ္အေလးမထားဘဲ ခပ္ေပါ့ေပါ့သေဘာမ်ိဳးနဲ႔ ေနလိုက္တတ္ၾကပါတယ္။
ေရစက္ခ်ရာမွာ အစိတ္အပိုင္း သံုးခုရွိပါတယ္။
(၁) ပထမ မိမိ ဘာေတြ ဘာေတြ လွဴဒါန္းပါတယ္လို႔ ပရိတ္သတ္မ်ား သိေအာင္ ၊ သိၿပီး မုဒိတာသေဘာထားရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားသာဓုေခၚ ဝမ္းေျမာက္ႏိုင္ဖို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို ေၾကျငာပါတယ္။ ႂကြားဝါတဲ့ သေဘာမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။
(၂) ဒုတိယ သည္လိုလွဴတဲ့ ကုသိုလ္ေစတနာေၾကာင့္ မိမိလိုတဲ့ဆုကို ေတာင္းပါတယ္။
(၃) မိမိျပဳလုပ္ ရရွိထားတဲ့ ဒါနကုသိုလ္ကို အျခားသူမ်ားလည္း မိမိလိုပဲ မိမိနဲ႔အညီအမ်ွ ရရွိပါေစဆိုတဲ့ ဣႆာ မစၧရိယကင္းကြာ ျဖဴစင္ေသာ ေစတနာျဖင့္ ေပးေဝပါတယ္။ သည္လို အမ်ွေဝတာကို ' ပတၱိဒါန ' လို႔ ေခၚပါတယ္။ အဲသည္လို အစိတ္အပိုင္း သံုးခုရွိပါတယ္။
အဲသည္လို ..... အမ်ွေဝတာကို ေတြ႕ျမင္ၾကားသိသျဖင့္ ဝမ္းေျမာက္ႏုေမာ္ သာဓုေခၚတာကို ' ပတၱာႏုေမာဒန ' လို႔ ေခၚပါတယ္။ အဲသည္လို ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ သာဓုေခၚတဲ့ပုဂၢိဳလ္ဟာလည္း အမ်ွေဝသူလိုပဲ ကုသိုလ္ေတြ မ်ားစြာရရွိပါတယ္။ အမ်ွေဝတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မွာလည္း မိမိရရွိထားတဲ့ကုသိုလ္ကို မ်ွတေဝငွလိုက္ရတဲ့အတြက္ ကုသိုလ္ေတြ ေလ်ာ့နည္းမသြားဘဲ အဆမ်ားစြာ တိုးပြားသြားပါတယ္။
ဥပမာ ထြန္းထားတဲ့ ဖေယာင္းတိုင္တစ္တိုင္က မီးကို အျခားဖေယာင္းတိုင္မ်ားျဖင့္ ကူးယူညိွထြန္းရာ မူလဖေယာင္းတိုင္မီးမွာ အလင္းေရာင္ အရွိန္အဝါ ေလ်ာ့နည္းမသြားတဲ့အျပင္ ေနာက္ထပ္ အေရာင္အလင္းအကူညီရသျဖင့္ ပိုၿပီး လင္းလာသလိို ပတၱိဒါန ကုသိုလ္အပိုေတြ မ်ားစြာရရွိပါတယ္လို႔ က်မ္းဂန္မ်ားမွာ ဆိုပါတယ္။
ေသၿပီးေနာက္ ၿပိတၱာျဖစ္ေနသူမ်ားကို ရည္စူးကုသိုလ္ျပဳၿပီး ကုသိုလ္အဖို႔ကို အမ်ွေပးေဝလိုက္လို႔ အဲသည္ၿပိတၱာက ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ သာဓုေခၚလိုက္ရင္ အငတ္ငတ္အျပတ္ျပတ္ စားရမဲ့ ေသာက္ရမယ့္ အလြန္ဆင္းရဲေနတဲ့ ဘဝကေနၿပီး ခ်က္ခ်င္း နတ္စည္းစိမ္မ်ားေလာက္ ႀကီးက်ယ္တဲ့ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာႀကီးမ်ားကို ရရွိျခင္း အက်ိဳးကို ဒိ႒ဓမၼ လက္ငင္းရရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါဟာ ေရစက္ခ်ၿပီး ျပဳလုပ္တဲ့ ကုသိုလ္ေၾကာင့္ ရရွိတဲ့ အက်ိဳးေတြပါပဲ။ ေရစက္မခ်ဘဲ ျပဳလုပ္တဲ့ ကုသိုလ္ကေတာ့ သည္လိုႀကီးက်ယ္မ်ားျပားတဲ့ အက်ိဳးတရားမ်ားကို မရရွိႏိုင္ပါဘူး။ သည္ေလာက္ဆိုရင္ ကုသိုလ္ႏွစ္မ်ိဳး အက်ိဳးေပးကြာျခားျခင္းရွိ မရွိ သိေလာက္ပါၿပီ။
အခ်ဳပ္ေျပာရရင္ ေရစက္မခ်ဘဲ လွဴတဲ့အလွဴက ဒါနကုသိုလ္ တစ္မ်ိဳးသာရၿပီး ေရစက္ခ်ၿပီး လွဴတဲ့အလွဴက ဒါနကုသိုလ္ ၊ ပတၱိဒါနကုသိုလ္ ၊ ပတၱာႏုေမာဒနကုသိုလ္ - သည္ကုသိုလ္သံုးမ်ိဳးတို႔ကို ရႏိုင္ပါတယ္လို႔ မွတ္သားရန္ ျဖစ္ပါတယ္။
( ရတနာမြန္မဂၢဇင္း ၊ အတဲြ - ၂၆ ၊ အမွတ္ - ၃ )
ဆရာေတာ္ဟံသာသီရိ ေျဖဆိုသည္။
ဆရာေတာ္ဟံသာသီရိ ၏ ဗုဒၶဝါဒဆိုင္ရာအေမးအေျဖမ်ား စာအုပ္ (တတိယ) တဲြမွ ကူးယူေဖာ္ျပပူေဇာ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
