“ဘီ”ပိုး နဲ႔ ” စီ”ပိုး ဘယ္ဟာဆိုးလဲ
====================
====================
“ဘီ”ပိုး နဲ႔ ” စီ”ပိုး ဘယ္ဟာဆိုးလဲ
အသည္းေရာင္အသားဝါ ဘီပိုးႏွင့္စီပိုး ဘာကြာျခားခ်က္ရွိသလဲ? ဘယ္ပိုးကပိုဆိုးလဲ? ဆိုေသာေမးခြန္းမ်ားသည္ Ondr’ မွာ ေမးေလ့ရွိပါတယ္။ အသည္းေရာင္ျခင္းသည္ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးတမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေရာင္ တတ္ပါတယ္။ အသည္းေရာင္ျဖစ္ေစေသာ ပိုးအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။
အသည္းေရာင္ျခင္းျဖစ္ေစေသာ အဓိကပိုးအမ်ိဳးအစားမွာ A; B ႏွင့္ C တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အသည္းေရာင္ A ပိုးသည္ ရက္တိုပိုးကူးစက္မႈကို ျဖစ္ေစေသာ္လည္း အသည္းေရာင္ပိုး B ႏွင့္ C သည္ နာတာရွည္ကူးစက္မႈကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္သည္ တၿပိဳင္နက္ အသည္းေရာင္ B ပိုးႏွင့္ C ပိုး ကူးစက္မူ ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ B မွC သို႔ေျပာင္းလဲျခင္း မဟုတ္ပါ။
(1) အသည္းေရာင္ B ပိုးႏွင့္ C ပိုး ဘာေတြကြာျခားခ်က္ရွိသလဲ?
အသည္းေရာင္ B ႏွင့္ C သည္ အသည္းကို ကူးစက္တိုက္ခိုက္ခ်င္းတူသျဖင့္ တူညီေသာ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ အထင္ရွားဆုံး မတူညီေသာအခ်က္မွာ အသည္းေရာင္အသားဝါ B သည္ ကိုယ္ခႏၶာမွထြက္ေသာ အရည္အားလုံးမွတဆင့္ ကူးစက္ေသာ္လည္း C ပိုးသည္ ေသြးမွတဆင့္သာလွ်င္ ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕လူအမ်ားစုသည္ အသည္းေရာင္ပိုးကူးစက္မႈ ခံရေသာ္လည္း မည္သည့္လကၡဏာမွ မျပေသာေၾကာင့္ ကူးစက္မူခံရသည္ကို မသိရွိဘဲ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။
(2) အသည္းေရာင္အသားဝါ Bပိုး
B ပိုးကူးစက္ခံရၿပီး ပထမ ၆ လအတြင္း တုပ္ေကြးကဲ့သို႔ ဖ်ားနာမႈရွိတတ္ပါတယ္။ ေသြးမွတဆင့္ ကူးစက္ႏိုင္ေသာ္လည္း အျခားေသာကိုယ္မွ ထြက္ေသာ အရည္မ်ားေၾကာင့္ ကူးစက္မႈပိုမိုႏိုင္ပါတယ္။ မိခင္မွတဆင့္ ရင္ေသြးဆီသို႔ ကေလးေမြးဖြားစဥ္ ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ B ပိုးသည္ ပထမ ၆ လအတြင္း သူ႔အလိုလိုေပ်ာက္ႏိုင္ေခ်ရွိၿပီး ဆက္လက္ရွိပါက နာတာရွည္ကူးစက္မႈ အသြင္ျဖစ္သြားပါတယ္။ CDC ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ B ပိုးရွိေသာ လူငယ္မ်ားသည္ နာတာရွည္အျဖစ္ ရပ္တည္ရန္ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ကူးစက္မႈသည္ မီးဖြားစဥ္၊ လိင္ဆက္ဆံျခင္းႏွင့္ ေဆးထိုးအပ္၊ သြားပြတ္တံ မွ်ေဝသုံးစြဲျခင္းေၾကာင့္ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။
(3) အသည္းေရာင္အသားဝါ C ပိုး
အသည္းေရာင္အသားဝါ C ပိုးကူးစက္မႈ အမ်ားစုသည္ နာတာရွည္ အသည္းေရာင္ေရာဂါျဖစ္ေစပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ၅၀% ေသာ ကူးစက္ခံရသူမ်ားသည္ မိမိတြင္ပိုးရွိမွန္း မသိၾကပါ။ ေသြးသြင္းျခင္းႏွင့္ ကိုယ္အဂၤါ အစားထိုးကုသမႈ စသည္တို႔ေၾကာင့္ ကူးစက္ခံရတတ္ပါတယ္။
(4) လကၡဏာမ်ား
အသည္းေရာင္အသားဝါ C ပိုးႏွင့္ B ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ လကၡဏာမ်ားသည္ တူညီေသာအခ်က္မ်ားျဖစ္ေစပါတယ္။ လကၡဏာမ်ားမွာ
– ဆီးဝါျခင္း
– ဖ်ား၊ ပ်ိဳ႕အန္
– အသားဝါ
– အားအင္ကုန္ခမ္းျခင္း စသည္တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
အသည္းေရာင္အသားဝါ B ပိုးကူးစက္ခံရသူ ၂၅% သည္ နာတာရွည္အသည္း ထိခိုက္ျခင္း၊ အသည္းေျခာက္ျခင္းႏွင့္ အသည္းကင္ဆာျဖစ္ေစပါတယ္။ အသည္းေရာင္အသားဝါ C ပိုးကူးစက္ခံရသူ ၂၀% သည္ အသည္းေျခာက္ျခင္း ျဖစ္ေစပါၿပီး အသည္းကင္ဆာျဖစ္ကာအသက္အႏၲရာယ္ ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။
(5) အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားမူ
အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားမႈတြင္ ၅၀-၆၀% သည္ အသည္းေရာင္ C ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ၁၀ – ၁၅ သည္ B ပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ထို႔ေၾကာင့္ အသည္းေရာင္ C ပိုးသည္ B ထက္ကင္ဆာျဖစ္ရန္ အခြင့္အလမ္း ပိုမ်ားပါတယ္။
(6) ကုသမႈနည္းလမ္းမ်ား
ယခုအခ်ိန္တြင္ အသည္းေရာင္အသားဝါ B ႏွင့္ C သည္ ပိုးေကာင္ေရႏွင့္ လူတစ္ဦးခ်င္းစီအေျခအေနေပၚ မူတည္ရ်္ ကုသမႈ ေသခ်ာခံယူလွ်င္ ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ပါတယ္။ ေစာစီးစြာ သိရွိလိုက္နာကုသရန္ လိုအပ္ပါတယ္။
(7) ကာကြယ္ျခင္း
အသည္းေရာင္အသားဝါ B ပိုးသည္ ကာကြယ္ေဆးထိုး၍ ကာကြယ္ႏိုင္ေသာ္လည္း C ပိုးအတြက္မူ ကာကြယ္ေဆးမရွိေသးပါ။ ယခုအခါ B ပိုးကာကြယ္ေဆးကို ေမြးစမွစတင္၍ ကာကြယ္ေဆးထိုးအစီအစဥ္တြင္ ထည့္သြင္းထိုးႏွံေပးပါတယ္။ အကာကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံျခင္း၊ ေဆးထိုးအပ္မွ်ေဝသုံးစြဲျခင္း၊ တတ္တူးထိုးျခင္း၊ သြားပြတ္တံႏွင့္ မုတ္ဆိတ္ရိတ္ဒါး မွ်ေဝျခင္းစသည္တို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ အသည္းေရာင္ C ပိုးသည္ B ထက္ နာတာရွည္ကူးစက္မူ ျဖစ္ေစႏိုင္ၿပီး ကာကြယ္ေဆးလည္း မေပၚေပါက္ေသးပါ။
Dr. ျပည့္ရွင္းမွဘာသာျပန္ေပးသည္၊၊
====================
====================
“ဘီ”ပိုး နဲ႔ ” စီ”ပိုး ဘယ္ဟာဆိုးလဲ
အသည္းေရာင္အသားဝါ ဘီပိုးႏွင့္စီပိုး ဘာကြာျခားခ်က္ရွိသလဲ? ဘယ္ပိုးကပိုဆိုးလဲ? ဆိုေသာေမးခြန္းမ်ားသည္ Ondr’ မွာ ေမးေလ့ရွိပါတယ္။ အသည္းေရာင္ျခင္းသည္ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးတမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေရာင္ တတ္ပါတယ္။ အသည္းေရာင္ျဖစ္ေစေသာ ပိုးအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။
အသည္းေရာင္ျခင္းျဖစ္ေစေသာ အဓိကပိုးအမ်ိဳးအစားမွာ A; B ႏွင့္ C တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အသည္းေရာင္ A ပိုးသည္ ရက္တိုပိုးကူးစက္မႈကို ျဖစ္ေစေသာ္လည္း အသည္းေရာင္ပိုး B ႏွင့္ C သည္ နာတာရွည္ကူးစက္မႈကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္သည္ တၿပိဳင္နက္ အသည္းေရာင္ B ပိုးႏွင့္ C ပိုး ကူးစက္မူ ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ B မွC သို႔ေျပာင္းလဲျခင္း မဟုတ္ပါ။
(1) အသည္းေရာင္ B ပိုးႏွင့္ C ပိုး ဘာေတြကြာျခားခ်က္ရွိသလဲ?
အသည္းေရာင္ B ႏွင့္ C သည္ အသည္းကို ကူးစက္တိုက္ခိုက္ခ်င္းတူသျဖင့္ တူညီေသာ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။ အထင္ရွားဆုံး မတူညီေသာအခ်က္မွာ အသည္းေရာင္အသားဝါ B သည္ ကိုယ္ခႏၶာမွထြက္ေသာ အရည္အားလုံးမွတဆင့္ ကူးစက္ေသာ္လည္း C ပိုးသည္ ေသြးမွတဆင့္သာလွ်င္ ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕လူအမ်ားစုသည္ အသည္းေရာင္ပိုးကူးစက္မႈ ခံရေသာ္လည္း မည္သည့္လကၡဏာမွ မျပေသာေၾကာင့္ ကူးစက္မူခံရသည္ကို မသိရွိဘဲ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။
(2) အသည္းေရာင္အသားဝါ Bပိုး
B ပိုးကူးစက္ခံရၿပီး ပထမ ၆ လအတြင္း တုပ္ေကြးကဲ့သို႔ ဖ်ားနာမႈရွိတတ္ပါတယ္။ ေသြးမွတဆင့္ ကူးစက္ႏိုင္ေသာ္လည္း အျခားေသာကိုယ္မွ ထြက္ေသာ အရည္မ်ားေၾကာင့္ ကူးစက္မႈပိုမိုႏိုင္ပါတယ္။ မိခင္မွတဆင့္ ရင္ေသြးဆီသို႔ ကေလးေမြးဖြားစဥ္ ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ B ပိုးသည္ ပထမ ၆ လအတြင္း သူ႔အလိုလိုေပ်ာက္ႏိုင္ေခ်ရွိၿပီး ဆက္လက္ရွိပါက နာတာရွည္ကူးစက္မႈ အသြင္ျဖစ္သြားပါတယ္။ CDC ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ B ပိုးရွိေသာ လူငယ္မ်ားသည္ နာတာရွည္အျဖစ္ ရပ္တည္ရန္ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ကူးစက္မႈသည္ မီးဖြားစဥ္၊ လိင္ဆက္ဆံျခင္းႏွင့္ ေဆးထိုးအပ္၊ သြားပြတ္တံ မွ်ေဝသုံးစြဲျခင္းေၾကာင့္ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။
(3) အသည္းေရာင္အသားဝါ C ပိုး
အသည္းေရာင္အသားဝါ C ပိုးကူးစက္မႈ အမ်ားစုသည္ နာတာရွည္ အသည္းေရာင္ေရာဂါျဖစ္ေစပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ၅၀% ေသာ ကူးစက္ခံရသူမ်ားသည္ မိမိတြင္ပိုးရွိမွန္း မသိၾကပါ။ ေသြးသြင္းျခင္းႏွင့္ ကိုယ္အဂၤါ အစားထိုးကုသမႈ စသည္တို႔ေၾကာင့္ ကူးစက္ခံရတတ္ပါတယ္။
(4) လကၡဏာမ်ား
အသည္းေရာင္အသားဝါ C ပိုးႏွင့္ B ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ လကၡဏာမ်ားသည္ တူညီေသာအခ်က္မ်ားျဖစ္ေစပါတယ္။ လကၡဏာမ်ားမွာ
– ဆီးဝါျခင္း
– ဖ်ား၊ ပ်ိဳ႕အန္
– အသားဝါ
– အားအင္ကုန္ခမ္းျခင္း စသည္တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
အသည္းေရာင္အသားဝါ B ပိုးကူးစက္ခံရသူ ၂၅% သည္ နာတာရွည္အသည္း ထိခိုက္ျခင္း၊ အသည္းေျခာက္ျခင္းႏွင့္ အသည္းကင္ဆာျဖစ္ေစပါတယ္။ အသည္းေရာင္အသားဝါ C ပိုးကူးစက္ခံရသူ ၂၀% သည္ အသည္းေျခာက္ျခင္း ျဖစ္ေစပါၿပီး အသည္းကင္ဆာျဖစ္ကာအသက္အႏၲရာယ္ ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။
(5) အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားမူ
အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားမႈတြင္ ၅၀-၆၀% သည္ အသည္းေရာင္ C ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ၁၀ – ၁၅ သည္ B ပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ထို႔ေၾကာင့္ အသည္းေရာင္ C ပိုးသည္ B ထက္ကင္ဆာျဖစ္ရန္ အခြင့္အလမ္း ပိုမ်ားပါတယ္။
(6) ကုသမႈနည္းလမ္းမ်ား
ယခုအခ်ိန္တြင္ အသည္းေရာင္အသားဝါ B ႏွင့္ C သည္ ပိုးေကာင္ေရႏွင့္ လူတစ္ဦးခ်င္းစီအေျခအေနေပၚ မူတည္ရ်္ ကုသမႈ ေသခ်ာခံယူလွ်င္ ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ပါတယ္။ ေစာစီးစြာ သိရွိလိုက္နာကုသရန္ လိုအပ္ပါတယ္။
(7) ကာကြယ္ျခင္း
အသည္းေရာင္အသားဝါ B ပိုးသည္ ကာကြယ္ေဆးထိုး၍ ကာကြယ္ႏိုင္ေသာ္လည္း C ပိုးအတြက္မူ ကာကြယ္ေဆးမရွိေသးပါ။ ယခုအခါ B ပိုးကာကြယ္ေဆးကို ေမြးစမွစတင္၍ ကာကြယ္ေဆးထိုးအစီအစဥ္တြင္ ထည့္သြင္းထိုးႏွံေပးပါတယ္။ အကာကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံျခင္း၊ ေဆးထိုးအပ္မွ်ေဝသုံးစြဲျခင္း၊ တတ္တူးထိုးျခင္း၊ သြားပြတ္တံႏွင့္ မုတ္ဆိတ္ရိတ္ဒါး မွ်ေဝျခင္းစသည္တို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ အသည္းေရာင္ C ပိုးသည္ B ထက္ နာတာရွည္ကူးစက္မူ ျဖစ္ေစႏိုင္ၿပီး ကာကြယ္ေဆးလည္း မေပၚေပါက္ေသးပါ။
Dr. ျပည့္ရွင္းမွဘာသာျပန္ေပးသည္၊၊