နည္းစနစ္က်က်အေတြးအေခၚ / 6 hours ago
သကၠရာဇ္ ျဖိဳတယ္ဆိုတာ
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခုသံုးေနတဲ့ သကၠရာဇ္ကို ေကာဇာ သကၠရာဇ္လို ့ေခၚပါတယ္။ ပုဂံျပည့္ရွင္ ပုပၸားေစာရဟန္းမင္း ျဖဳိခဲ့ တဲ့ သကၠရာဇ္လို ့ဆိုပါတယ္။
သကၠရာဇ္ျဖိဳ တယ္ ဆိုတာကေတာ့ သကၠရာဇ္အေရအတြက္ ေတြကို ေလွ်ာ့ပစ္တယ္လို ့အဘိဓာန္မွာ ျပဆိုထားပါတယ္။ ဂဏန္းေတြ မ်ားလာလို ့တြက္ရခ်က္ရမွာ မလြယ္ကူမွာ စိုးလို ့လြယ္လြယ္ကူကူ သိႏိုင္ေစဖို ့ရည္ရြယ္ျပီး သကၠရာဇ္အသစ္ကို ျပဳတယ္လို ့က်မ္းေတြမွာ ဆိုပါတယ္။ ကိန္းေတြ မ်ားတိုင္းလည္း သကၠရာဇ္ ျဖိဳဖို ့မသင့္ေလ်ာ္ပါဘူး
၁။ ေရာက္ဆဲ သကၠရာဇ္ကို တည္ ၊ (၇ ) နဲ ့စား ။ အၾကြင္း မဲ့ ျဖစ္ရပါမယ္။ သုည ၾကြင္းရမယ္လို ့ဆိုလုိပါတယ္။
၂။ ေရာက္ဆဲ သကၠရာဇ္ကိုတည္ ၊ (၁၉) နဲ ့စား ၊ အၾကြင္းမဲ့ ျဖစ္ရပါမယ္။
၃။ ေရာက္ဆဲ သကၠရာဇ္ကိုတည္ ၊ (၉၅ ) နဲ ့စား ၊ အၾကြင္းမဲ့ ျဖစ္ရပါမယ္။
အဲဒီလို အဂၤါ သံုးတန္နဲ ့အနည္းဆံုး ညီမွသာ ျဖိဳ အပ္တယ္၊ ျဖိဳေကာင္းတယ္လို ့ေရွးပညာရွိေတြက တြက္ကိန္းပံုစံေတြ ထားခဲ့ပါတယ္။
ကႏၷီအတြင္း၀န္မင္းက ကိန္းခန္းညီေအာင္ ျဖိဳျခင္းသာ လိုရင္းပဓာန လို ့မိန္ ့ဆိုခဲ့တယ္လို ့ေလ့လာမွတ္သားဖူးပါတယ္။
သကၠရာဇ္ျဖိဳတာေတြနဲ ့ပတ္သက္ျပီးေတာ့
၁။ အာကာရ႒မင္းၾကီး လက္ထက္ ကမၻာဦးကာလ မွာ သကၠရာဇ္ ၁၁၄၉၇၈၅ ကို ျဖိဳခဲ့ပါတယ္။
၂။ ကုသမင္းၾကီးလက္ထက္မွာ သကၠရာဇ္ ၁၄၉၃၈၅၆၉ ကို ျဖိဳခဲ့ပါတယ္။
၃။ အဥၥနမင္းၾကီး လက္ထက္မွာ သကၠရာဇ္ ၈၆၃၄၅ ကို ျဖိဳခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီေနာက္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ေတာ္မူ တဲ့အခါ သာသနာ နဲ ့ေကာဇာ ညီေစဖို ့အတြက္
အဇာတသတ္မင္းၾကီးဟာ ရွင္မဟာကႆပ နဲ ့တုိင္ပင္ျပီး သကၠရာဇ္ ၁၄၈ ကို ျဖိဳခဲ့ပါတယ္။
တစ္ခါ သကၠရာဇ္ ၆၂၄ ကို ေရာက္တဲ့ အခါမွာ သုမုႏၵရီ မင္းၾကီးသည္ သေရေခတၱ၇ာျပည္မွာ ၂ ခုကို အၾကြင္းထားျပီးေတာ့ သကၠရာဇ္ ၆၂၂ ကို ျဖိဳလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ၅၆၂ ခုႏွစ္ကို ေရာက္တဲ့အခါမွာ ပုပၸားေစာရဟန္းမင္းၾကီးဟာ ပုဂံျပည္ရဲ ့သကၠရာဇ္ ၅၆၀ ကို အၾကြင္း ၂ ထားျပီး ျဖိဳလိုက္ပါတယ္။
ျပီးေတာ့ သကၠရာဇ္ ၈၀၀ ကို ေရာက္တဲ့အခါမွာေတာ့ မိုးညွင္းမင္းတရားၾကီးက ၇၈၉ ခုႏွစ္ကို ျဖိဳခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခါမွာေတာ့ ကိန္းခန္းမေရာက္တဲ့ အတြက္ မျပိဳ မက် လို ့ပညာရွိေတြ က ေရးသားထားပါတယ္။
မိုးညွင္းမင္းတရားၾကီး ျဖိဳျပီးတဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ သကၠရာဇ္ျဖိဳတဲ့ မင္းေတြ မေပၚေပါက္ေတာ့တာ ယခုထက္တုိင္ပါပဲ။
ဒီရာဇ၀င္ေတြဟာ အရွင္ ၾသဘာသဘိ၀ံသ ရဲ ့ သုေတသနသရုပ္ျပ အဘိဓာန္မွာ ရာဇ၀င္ ၊ မဟာ၀င္၊ သာနာ၀င္ ၊ ဆရာစဥ္ဆက္ မွတ္တမ္းေတြကို ကိုးကားျပီး ေဖာ္ျပထားတာျဖစ္ပါတယ္။
ရခိုင္ရာဇ၀င္က လာတဲ့ ေကာဇာ သကၠရာဇ္ျဖိဳတာေတြကိုလည္း ရခိုင္ရာဇ၀င္ သုေတသီ ဆရာၾကီး ဦးေအာင္သာဦးက ေဆာင္းပါးေတြ ေရးထားတာရွိပါေသးတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီေန ့ျမန္မာျပကၡဒိန္ေတြမွာ ရခိုင္သကၠရာဇ္ ၊ သာသနာသကၠရာဇ္ ၊ ေကာဇာသကၠရာဇ္ အစရွိသျဖင့္ ၃မ်ိဳး ၃စားေတြ ့ရတာျဖစ္ပါတယ္။
သကၠရာဇ္ကို ျဖိဳလို ့မျပိဳခဲ့ဘူးဆိုရင္ ဘာျဖစ္လာႏိုင္သလဲဆိုေတာ့
အင္း၀ျပည့္ရွင္ မိုးညွင္းမင္း လက္ထက္မွာ သကၠရာဇ္ျဖိဳကိန္း ၾကံဳ တဲ့အတြက္ ရဟန္းပညာရွိက ျပည့္ရွင္မင္းကို အသိေပးႏွိဳးေဆာ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ျပည့္ရွင္မင္းက ျဖိဳကိန္းေရာက္လို ့မျဖိဳခဲ့ရင္ ဘာျဖစ္မလဲ လို ့ေမးေတာ့ ရဟန္းပညာရွိက ျဖိဳကိန္းၾကံဳျပီး မျဖိဳခဲ့ဘူးဆိုရင္ ျပည္ရြာ မျငိမ္မသက္၊ သတၱ၀ါအေပါင္း မခ်မ္းမသာ ျဖစ္မယ္လို ့သကၠတက်မ္းရင္းေတြကို ကိုးကားျပီး မိန္ ့ၾကားခဲ့တယ္လို ့ဆိုပါတယ္။
အဲဒီအခါမွာ ျပည့္ရွင္မင္းက သကၠရာဇ္ျဖိဳရန္ သင့္ေပတယ္ လို ့ေျပာေတာ့ အမတ္ၾကီး ရာဇသၾကၤန္က ေရွးအဆက္ဆက္က သကၠရာဇ္ျဖိဳတဲ့ မင္းအဆက္ဆက္တိုင္းဟာ ျဖိဳတဲ့ ႏွစ္မွာပဲ သက္ေတာ္မရွည္၊ နတ္ရြာစံျမဲ ရွိၾကတဲ့ သာဓကေတြကို ေလွ်ာက္တင္တဲ့အခါမွာ ျပည့္ရွင္မင္းက `ျပည္သူျပည္သား သတၱ၀ါမ်ား ခ်မ္းသာမည့္ အေရးကို သိျမင္လ်က္ ငါသို ့ေသာမင္းက ေသေဘးကို ေၾကာက္လို ့ မျဖိဳခဲ့သည္ရွိေသာ ကမၻာမေက်သေရြ ့ ဥဒါန္းေမာ္ကြန္းတင္ရစ္ေခ်ေတာ့မည္´ လို ့မိန္ ့ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီလိုနဲ ့သကၠရာဇ္ ၈၀၀ ျပည့္မွာ ၂ခုၾကြင္းထားျပီး သကၠရာဇ္ ၇၉၈ ကို ျဖိဳပါတယ္။
ျဖိဳျပီးတဲ့ သကၠရာဇ္ကို မင္းမိန္ ့နဲ ့မသံုးမေနရ သံုးခိုင္းရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မိုးညွင္းမင္းျဖိဳတဲ့ သကၠရာဇ္ဟာ မျပိဳပဲ သူ ့အရင္လက္ထက္က ပုဂံ ပုပၸားေစာရဟန္းမင္း ျဖိဳခဲ့တဲ့ သကၠရာဇ္ကိုေရာ၊ မိုးညွင္းမင္းျဖိဳခဲ့တဲ့ သကၠရာဇ္ကိုေရာ အျပိဳင္သံုးစြဲေနျပီးေတာ့ ေနာင္ၾကာတဲ့အခါမွာ မိုးညွင္းမင္းျဖိဳခဲ့တဲ့ သကၠရာဇ္ဟာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ သကၠရာဇ္မျပိဳတဲ့ သာဓက တစ္ခုပါ။
သကၠရာဇ္ျဖိဳခဲ့တဲ့ မင္းေတြ အဲဒီ ျဖိဳတဲ့ တစ္ႏွစ္အတြင္းမွာပဲ နတ္ရြာစံ အနိစၥေရာက္တဲ့ ကိစၥဟာ ဂမၻီရဆန္းၾကယ္ လွ်ိဳ ့၀ွက္ နက္ရွိဳင္းတဲ့ အေၾကာင္းတရားတစ္ခုအေနနဲ ့ယေန ့ထက္တိုင္ တည္ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ရာဇ၀င္ထဲမွာ သကၠရာဇ္ ျဖိဳ လို ့ျဖိဳတဲ့ႏွစ္မွာပဲ နတ္ရြာစံခဲ့တဲ့ မင္းေတြကေတာ့
- ပုပၸားေစာရဟန္းမင္း၊ သုမုႏၵရီမင္း၊ စီရိစျႏၵားမင္း ၊ သူရိယစိၾတမင္း၊ စႏၵသူရိယမင္း၊ ရာလမာယုမင္း တုိ ့ပါပဲ။
သကၠရာဇ္ျဖိဳျပီးရင္ေတာ့ ျဖိဳတဲ့ ျပည့္ရွင္မင္းကိုယ္တုိင္က သန္လ်က္ကို စြဲေျမွာက္ျပီး အမိန္ ့ျပန္တမ္းထုတ္ရပါတယ္။
` ယခုေရာက္လာေသာ ဆန္းသစ္စ သကၠရာဇ္အခ်ိန္အခါမွ စျပီး ငါ၏ ေနျပည္ေတာ္အတြင္း ၌ လည္းေကာင္း ၊ ဤသကၠရာဇ္ကို သံုးစြဲေသာ ေနရာတိုင္း၌လည္းေကာင္း ေအးခ်မ္းသာယာ၍ ဆန္ေရစပါး ေပါမ်ားၾကြယ္၀လ်က္ ကာယသုခ ၊ စိတၱသုခ ႏွစ္ဌာန တို ့ႏွင့္ ျပည့္စံုႏိုင္သည္ ျဖစ္ၾကပါေစသတည္း´ လို ့မိန္ ့ၾကားျပီး ဘုန္းသမၻာရွိ ေရွးမင္းအဆက္ဆက္တို ့သံုးစြဲ ေတာ္မူခဲ့တဲ့ ေအာင္လံေတာ္ၾကီးကို လႊင့္ထူရပါတယ္။
ထီးသုဥ္း
တိုင္းျပည္ရဲ႕ ထီးသဖြယ္ ျဖစ္ေနတဲ့ သူရဲ႕ အႏြတၲအမည္၊ လူေခၚ အမ်ားဆံုး အမည္ကို ေရွ႕ဆံုး စာလံုးနဲ႕ ေနာက္ဆံုးစာလံုးတို႕ရဲ႕ ဂဏာန္းသခၤ်ာကို ေပါင္းယူပါ ။ ေပါင္းလဒ္ကို ခုနက မွတ္ထားတဲ့ အၾကြင္းနဲ ့ထပ္ေပါင္းပါ။ ျပီးရင္ေတာ ့၄ နဲ ့ေျမွာက္ျပီး ၈ နဲ ့စား လို ့ သုညၾကြင္းရင္ေတာ့ အဲဒါ ထီးသုဥ္းတယ္လို ့ေခၚပါတယ္။
နန္းသုဥ္း
နန္းတည္ရာအရပ္အမည္ သို႕မဟုတ္ နန္းအမည္ ကို (လူေခၚ အမ်ားဆံုး အမည္ကို ) ေရွ႕ဆံုး စာလံုးနဲ႕ ေနာက္ဆံုးစာလံုးတို႕ရဲ႕ ဂဏာန္းသခၤ်ာကို ေပါင္းယူပါ ။ ေပါင္းလဒ္ကို ခုနက မွတ္ထားတဲ့ အၾကြင္းနဲ ့ထပ္ေပါင္းပါ။ ျပီးရင္ေတာ ့၄ နဲ ့ေျမွာက္ျပီး ၈ နဲ ့စား လို ့ သုညၾကြင္းရင္ေတာ့ အဲဒါ နန္းသုဥ္းတယ္လို ့ေခၚပါတယ္။
ျမိဳ ့သုဥ္း
နန္းတည္တဲ့ ၿမိဳ႕ေတာ္ ရဲ ့အမည္ကို (လူေခၚ အမ်ားဆံုး အမည္) ေရွ႕ဆံုးစာလံုးနဲ႕ ေနာက္ဆံုးစာလံုးတို႕ရဲ႕ ဂဏာန္းသခၤ်ာကို ေပါင္းယူပါ။
ေပါင္းလဒ္ကို ခုနက မွတ္ထားတဲ့ အၾကြင္းနဲ ့ထပ္ေပါင္းပါ။ ျပီးရင္ေတာ ့၄ နဲ ့ေျမွာက္ျပီး ၈ နဲ ့စား လို ့ သုညၾကြင္းရင္ေတာ့ အဲဒါ ျမိဳ ့သုဥ္းတယ္လို ့ေခၚပါတယ္။
ဥပမာ အေနနဲ ့ သီေပါမင္း ပါေတာ္မူတဲ့ အခ်ိန္ကို တြက္ၾကည့္ရေအာင္။
၁၂၄၇ (ခရစ္ ၁၈၈၅) ခုႏွစ္တုန္းက သီေပါမင္း ပါေတာ္မူပါတယ္။ ၁၂၄၇ ကို ၁၂ နဲ ့စားရင္ ၁၁ ၾကြင္းပါတယ္။ အၾကြင္း ၁၁ ကို မွတ္ထားပါ။
ထီးဆိုေတာ့ အဲဒီ ၁၂၄၉ တုန္းက မင္းတရား ၾကီးျဖစ္တဲ့ သီေပါ မင္းေပါ့ ။ သီ + ေပါ ( ၆+၅ = ၁၁ ) ရမယ္ ။ အၾကြင္း ၁၁ နဲ ့ေပါင္းပါ။ ၂၂ ရပါမယ္ ။ ျပီးရင္ ၄ နဲ ့ေျမွာက္ ၊ ၈ နဲ ့စားရင္ သုညၾကြင္းပါတယ္။ အဲဒါ ထီးသုဥ္းသြားပါတယ္။
နန္းဆိုေတာ့ အဲဒီတုန္းက နန္းေတာ္ရဲ ့အမည္ဟာ ျမနန္းစံေက်ာ္ ပါ။ ျမ နဲ ့ေက်ာ္ ကို ေပါင္းရင္ (၅+၂ = ၇) ရပါတယ္။ အဲဒီ ၇ ကို အၾကြင္း ၁၁ နဲ ့ေပါင္း ပါ။ ၁၈ ရမယ္။ ျပီးရင္ ၄ နဲ ့ေျမွာက္ ၈ နဲ ့စားရင္ သုညၾကြင္းပါတယ္။ အဲဒါ နန္းသုဥ္းတယ္လို ့ေခၚပါတယ္။
ျမိဳ ့ဆုိေတာ့ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ ၿမိဳ႕ေတာ္ မႏၲေလး ျဖစ္ေပမယ့္ အဲဒီေခတ္က လူေတြ က ရတနာပံု လို႕သာ ေခၚတာမို႕ ရနဲ ့ပံု ကို ေပါင္းရင္ (၈+၅ = ၁၃ ) သို ့မဟုတ္ ( ၄+၅ = ၉ ) ရပါတယ္။ အဲဒီ ကိန္း ၂ ခု လံုးကိုပဲ ၁၁ နဲ ့ေပါင္း ပါ ။ ျပီးရင္ ၄ နဲ ့ေျမွာက္ျပီး ၈ နဲ ့စားရင္ သုညၾကြင္းပါတယ္။ အဲဒါ ျမိဳ ့သုဥ္းတယ္လို ့ေခၚပါတယ္။
က်မ္းကိုး –
- သကၠရာဇ္ျဖိဳသဘင္ အစီအရင္ (မင္းရွိန္ေအာင္)
- ရွင္ေကာသလႅ
- ဦးေအာင္သာဦး
- ရွင္ၾသဘာဘိ၀ံသ
- ကုိေဇယံ
- ခြန္ျမလွိဳင္
သကၠရာဇ္ ျဖိဳတယ္ဆိုတာ
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခုသံုးေနတဲ့ သကၠရာဇ္ကို ေကာဇာ သကၠရာဇ္လို ့ေခၚပါတယ္။ ပုဂံျပည့္ရွင္ ပုပၸားေစာရဟန္းမင္း ျဖဳိခဲ့ တဲ့ သကၠရာဇ္လို ့ဆိုပါတယ္။
သကၠရာဇ္ျဖိဳ တယ္ ဆိုတာကေတာ့ သကၠရာဇ္အေရအတြက္ ေတြကို ေလွ်ာ့ပစ္တယ္လို ့အဘိဓာန္မွာ ျပဆိုထားပါတယ္။ ဂဏန္းေတြ မ်ားလာလို ့တြက္ရခ်က္ရမွာ မလြယ္ကူမွာ စိုးလို ့လြယ္လြယ္ကူကူ သိႏိုင္ေစဖို ့ရည္ရြယ္ျပီး သကၠရာဇ္အသစ္ကို ျပဳတယ္လို ့က်မ္းေတြမွာ ဆိုပါတယ္။ ကိန္းေတြ မ်ားတိုင္းလည္း သကၠရာဇ္ ျဖိဳဖို ့မသင့္ေလ်ာ္ပါဘူး
၁။ ေရာက္ဆဲ သကၠရာဇ္ကို တည္ ၊ (၇ ) နဲ ့စား ။ အၾကြင္း မဲ့ ျဖစ္ရပါမယ္။ သုည ၾကြင္းရမယ္လို ့ဆိုလုိပါတယ္။
၂။ ေရာက္ဆဲ သကၠရာဇ္ကိုတည္ ၊ (၁၉) နဲ ့စား ၊ အၾကြင္းမဲ့ ျဖစ္ရပါမယ္။
၃။ ေရာက္ဆဲ သကၠရာဇ္ကိုတည္ ၊ (၉၅ ) နဲ ့စား ၊ အၾကြင္းမဲ့ ျဖစ္ရပါမယ္။
အဲဒီလို အဂၤါ သံုးတန္နဲ ့အနည္းဆံုး ညီမွသာ ျဖိဳ အပ္တယ္၊ ျဖိဳေကာင္းတယ္လို ့ေရွးပညာရွိေတြက တြက္ကိန္းပံုစံေတြ ထားခဲ့ပါတယ္။
ကႏၷီအတြင္း၀န္မင္းက ကိန္းခန္းညီေအာင္ ျဖိဳျခင္းသာ လိုရင္းပဓာန လို ့မိန္ ့ဆိုခဲ့တယ္လို ့ေလ့လာမွတ္သားဖူးပါတယ္။
သကၠရာဇ္ျဖိဳတာေတြနဲ ့ပတ္သက္ျပီးေတာ့
၁။ အာကာရ႒မင္းၾကီး လက္ထက္ ကမၻာဦးကာလ မွာ သကၠရာဇ္ ၁၁၄၉၇၈၅ ကို ျဖိဳခဲ့ပါတယ္။
၂။ ကုသမင္းၾကီးလက္ထက္မွာ သကၠရာဇ္ ၁၄၉၃၈၅၆၉ ကို ျဖိဳခဲ့ပါတယ္။
၃။ အဥၥနမင္းၾကီး လက္ထက္မွာ သကၠရာဇ္ ၈၆၃၄၅ ကို ျဖိဳခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီေနာက္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ေတာ္မူ တဲ့အခါ သာသနာ နဲ ့ေကာဇာ ညီေစဖို ့အတြက္
အဇာတသတ္မင္းၾကီးဟာ ရွင္မဟာကႆပ နဲ ့တုိင္ပင္ျပီး သကၠရာဇ္ ၁၄၈ ကို ျဖိဳခဲ့ပါတယ္။
တစ္ခါ သကၠရာဇ္ ၆၂၄ ကို ေရာက္တဲ့ အခါမွာ သုမုႏၵရီ မင္းၾကီးသည္ သေရေခတၱ၇ာျပည္မွာ ၂ ခုကို အၾကြင္းထားျပီးေတာ့ သကၠရာဇ္ ၆၂၂ ကို ျဖိဳလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ၅၆၂ ခုႏွစ္ကို ေရာက္တဲ့အခါမွာ ပုပၸားေစာရဟန္းမင္းၾကီးဟာ ပုဂံျပည္ရဲ ့သကၠရာဇ္ ၅၆၀ ကို အၾကြင္း ၂ ထားျပီး ျဖိဳလိုက္ပါတယ္။
ျပီးေတာ့ သကၠရာဇ္ ၈၀၀ ကို ေရာက္တဲ့အခါမွာေတာ့ မိုးညွင္းမင္းတရားၾကီးက ၇၈၉ ခုႏွစ္ကို ျဖိဳခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခါမွာေတာ့ ကိန္းခန္းမေရာက္တဲ့ အတြက္ မျပိဳ မက် လို ့ပညာရွိေတြ က ေရးသားထားပါတယ္။
မိုးညွင္းမင္းတရားၾကီး ျဖိဳျပီးတဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ သကၠရာဇ္ျဖိဳတဲ့ မင္းေတြ မေပၚေပါက္ေတာ့တာ ယခုထက္တုိင္ပါပဲ။
ဒီရာဇ၀င္ေတြဟာ အရွင္ ၾသဘာသဘိ၀ံသ ရဲ ့ သုေတသနသရုပ္ျပ အဘိဓာန္မွာ ရာဇ၀င္ ၊ မဟာ၀င္၊ သာနာ၀င္ ၊ ဆရာစဥ္ဆက္ မွတ္တမ္းေတြကို ကိုးကားျပီး ေဖာ္ျပထားတာျဖစ္ပါတယ္။
ရခိုင္ရာဇ၀င္က လာတဲ့ ေကာဇာ သကၠရာဇ္ျဖိဳတာေတြကိုလည္း ရခိုင္ရာဇ၀င္ သုေတသီ ဆရာၾကီး ဦးေအာင္သာဦးက ေဆာင္းပါးေတြ ေရးထားတာရွိပါေသးတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီေန ့ျမန္မာျပကၡဒိန္ေတြမွာ ရခိုင္သကၠရာဇ္ ၊ သာသနာသကၠရာဇ္ ၊ ေကာဇာသကၠရာဇ္ အစရွိသျဖင့္ ၃မ်ိဳး ၃စားေတြ ့ရတာျဖစ္ပါတယ္။
သကၠရာဇ္ကို ျဖိဳလို ့မျပိဳခဲ့ဘူးဆိုရင္ ဘာျဖစ္လာႏိုင္သလဲဆိုေတာ့
အင္း၀ျပည့္ရွင္ မိုးညွင္းမင္း လက္ထက္မွာ သကၠရာဇ္ျဖိဳကိန္း ၾကံဳ တဲ့အတြက္ ရဟန္းပညာရွိက ျပည့္ရွင္မင္းကို အသိေပးႏွိဳးေဆာ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ျပည့္ရွင္မင္းက ျဖိဳကိန္းေရာက္လို ့မျဖိဳခဲ့ရင္ ဘာျဖစ္မလဲ လို ့ေမးေတာ့ ရဟန္းပညာရွိက ျဖိဳကိန္းၾကံဳျပီး မျဖိဳခဲ့ဘူးဆိုရင္ ျပည္ရြာ မျငိမ္မသက္၊ သတၱ၀ါအေပါင္း မခ်မ္းမသာ ျဖစ္မယ္လို ့သကၠတက်မ္းရင္းေတြကို ကိုးကားျပီး မိန္ ့ၾကားခဲ့တယ္လို ့ဆိုပါတယ္။
အဲဒီအခါမွာ ျပည့္ရွင္မင္းက သကၠရာဇ္ျဖိဳရန္ သင့္ေပတယ္ လို ့ေျပာေတာ့ အမတ္ၾကီး ရာဇသၾကၤန္က ေရွးအဆက္ဆက္က သကၠရာဇ္ျဖိဳတဲ့ မင္းအဆက္ဆက္တိုင္းဟာ ျဖိဳတဲ့ ႏွစ္မွာပဲ သက္ေတာ္မရွည္၊ နတ္ရြာစံျမဲ ရွိၾကတဲ့ သာဓကေတြကို ေလွ်ာက္တင္တဲ့အခါမွာ ျပည့္ရွင္မင္းက `ျပည္သူျပည္သား သတၱ၀ါမ်ား ခ်မ္းသာမည့္ အေရးကို သိျမင္လ်က္ ငါသို ့ေသာမင္းက ေသေဘးကို ေၾကာက္လို ့ မျဖိဳခဲ့သည္ရွိေသာ ကမၻာမေက်သေရြ ့ ဥဒါန္းေမာ္ကြန္းတင္ရစ္ေခ်ေတာ့မည္´ လို ့မိန္ ့ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီလိုနဲ ့သကၠရာဇ္ ၈၀၀ ျပည့္မွာ ၂ခုၾကြင္းထားျပီး သကၠရာဇ္ ၇၉၈ ကို ျဖိဳပါတယ္။
ျဖိဳျပီးတဲ့ သကၠရာဇ္ကို မင္းမိန္ ့နဲ ့မသံုးမေနရ သံုးခိုင္းရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မိုးညွင္းမင္းျဖိဳတဲ့ သကၠရာဇ္ဟာ မျပိဳပဲ သူ ့အရင္လက္ထက္က ပုဂံ ပုပၸားေစာရဟန္းမင္း ျဖိဳခဲ့တဲ့ သကၠရာဇ္ကိုေရာ၊ မိုးညွင္းမင္းျဖိဳခဲ့တဲ့ သကၠရာဇ္ကိုေရာ အျပိဳင္သံုးစြဲေနျပီးေတာ့ ေနာင္ၾကာတဲ့အခါမွာ မိုးညွင္းမင္းျဖိဳခဲ့တဲ့ သကၠရာဇ္ဟာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ သကၠရာဇ္မျပိဳတဲ့ သာဓက တစ္ခုပါ။
သကၠရာဇ္ျဖိဳခဲ့တဲ့ မင္းေတြ အဲဒီ ျဖိဳတဲ့ တစ္ႏွစ္အတြင္းမွာပဲ နတ္ရြာစံ အနိစၥေရာက္တဲ့ ကိစၥဟာ ဂမၻီရဆန္းၾကယ္ လွ်ိဳ ့၀ွက္ နက္ရွိဳင္းတဲ့ အေၾကာင္းတရားတစ္ခုအေနနဲ ့ယေန ့ထက္တိုင္ တည္ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ရာဇ၀င္ထဲမွာ သကၠရာဇ္ ျဖိဳ လို ့ျဖိဳတဲ့ႏွစ္မွာပဲ နတ္ရြာစံခဲ့တဲ့ မင္းေတြကေတာ့
- ပုပၸားေစာရဟန္းမင္း၊ သုမုႏၵရီမင္း၊ စီရိစျႏၵားမင္း ၊ သူရိယစိၾတမင္း၊ စႏၵသူရိယမင္း၊ ရာလမာယုမင္း တုိ ့ပါပဲ။
သကၠရာဇ္ျဖိဳျပီးရင္ေတာ့ ျဖိဳတဲ့ ျပည့္ရွင္မင္းကိုယ္တုိင္က သန္လ်က္ကို စြဲေျမွာက္ျပီး အမိန္ ့ျပန္တမ္းထုတ္ရပါတယ္။
` ယခုေရာက္လာေသာ ဆန္းသစ္စ သကၠရာဇ္အခ်ိန္အခါမွ စျပီး ငါ၏ ေနျပည္ေတာ္အတြင္း ၌ လည္းေကာင္း ၊ ဤသကၠရာဇ္ကို သံုးစြဲေသာ ေနရာတိုင္း၌လည္းေကာင္း ေအးခ်မ္းသာယာ၍ ဆန္ေရစပါး ေပါမ်ားၾကြယ္၀လ်က္ ကာယသုခ ၊ စိတၱသုခ ႏွစ္ဌာန တို ့ႏွင့္ ျပည့္စံုႏိုင္သည္ ျဖစ္ၾကပါေစသတည္း´ လို ့မိန္ ့ၾကားျပီး ဘုန္းသမၻာရွိ ေရွးမင္းအဆက္ဆက္တို ့သံုးစြဲ ေတာ္မူခဲ့တဲ့ ေအာင္လံေတာ္ၾကီးကို လႊင့္ထူရပါတယ္။
ထီးသုဥ္း
တိုင္းျပည္ရဲ႕ ထီးသဖြယ္ ျဖစ္ေနတဲ့ သူရဲ႕ အႏြတၲအမည္၊ လူေခၚ အမ်ားဆံုး အမည္ကို ေရွ႕ဆံုး စာလံုးနဲ႕ ေနာက္ဆံုးစာလံုးတို႕ရဲ႕ ဂဏာန္းသခၤ်ာကို ေပါင္းယူပါ ။ ေပါင္းလဒ္ကို ခုနက မွတ္ထားတဲ့ အၾကြင္းနဲ ့ထပ္ေပါင္းပါ။ ျပီးရင္ေတာ ့၄ နဲ ့ေျမွာက္ျပီး ၈ နဲ ့စား လို ့ သုညၾကြင္းရင္ေတာ့ အဲဒါ ထီးသုဥ္းတယ္လို ့ေခၚပါတယ္။
နန္းသုဥ္း
နန္းတည္ရာအရပ္အမည္ သို႕မဟုတ္ နန္းအမည္ ကို (လူေခၚ အမ်ားဆံုး အမည္ကို ) ေရွ႕ဆံုး စာလံုးနဲ႕ ေနာက္ဆံုးစာလံုးတို႕ရဲ႕ ဂဏာန္းသခၤ်ာကို ေပါင္းယူပါ ။ ေပါင္းလဒ္ကို ခုနက မွတ္ထားတဲ့ အၾကြင္းနဲ ့ထပ္ေပါင္းပါ။ ျပီးရင္ေတာ ့၄ နဲ ့ေျမွာက္ျပီး ၈ နဲ ့စား လို ့ သုညၾကြင္းရင္ေတာ့ အဲဒါ နန္းသုဥ္းတယ္လို ့ေခၚပါတယ္။
ျမိဳ ့သုဥ္း
နန္းတည္တဲ့ ၿမိဳ႕ေတာ္ ရဲ ့အမည္ကို (လူေခၚ အမ်ားဆံုး အမည္) ေရွ႕ဆံုးစာလံုးနဲ႕ ေနာက္ဆံုးစာလံုးတို႕ရဲ႕ ဂဏာန္းသခၤ်ာကို ေပါင္းယူပါ။
ေပါင္းလဒ္ကို ခုနက မွတ္ထားတဲ့ အၾကြင္းနဲ ့ထပ္ေပါင္းပါ။ ျပီးရင္ေတာ ့၄ နဲ ့ေျမွာက္ျပီး ၈ နဲ ့စား လို ့ သုညၾကြင္းရင္ေတာ့ အဲဒါ ျမိဳ ့သုဥ္းတယ္လို ့ေခၚပါတယ္။
ဥပမာ အေနနဲ ့ သီေပါမင္း ပါေတာ္မူတဲ့ အခ်ိန္ကို တြက္ၾကည့္ရေအာင္။
၁၂၄၇ (ခရစ္ ၁၈၈၅) ခုႏွစ္တုန္းက သီေပါမင္း ပါေတာ္မူပါတယ္။ ၁၂၄၇ ကို ၁၂ နဲ ့စားရင္ ၁၁ ၾကြင္းပါတယ္။ အၾကြင္း ၁၁ ကို မွတ္ထားပါ။
ထီးဆိုေတာ့ အဲဒီ ၁၂၄၉ တုန္းက မင္းတရား ၾကီးျဖစ္တဲ့ သီေပါ မင္းေပါ့ ။ သီ + ေပါ ( ၆+၅ = ၁၁ ) ရမယ္ ။ အၾကြင္း ၁၁ နဲ ့ေပါင္းပါ။ ၂၂ ရပါမယ္ ။ ျပီးရင္ ၄ နဲ ့ေျမွာက္ ၊ ၈ နဲ ့စားရင္ သုညၾကြင္းပါတယ္။ အဲဒါ ထီးသုဥ္းသြားပါတယ္။
နန္းဆိုေတာ့ အဲဒီတုန္းက နန္းေတာ္ရဲ ့အမည္ဟာ ျမနန္းစံေက်ာ္ ပါ။ ျမ နဲ ့ေက်ာ္ ကို ေပါင္းရင္ (၅+၂ = ၇) ရပါတယ္။ အဲဒီ ၇ ကို အၾကြင္း ၁၁ နဲ ့ေပါင္း ပါ။ ၁၈ ရမယ္။ ျပီးရင္ ၄ နဲ ့ေျမွာက္ ၈ နဲ ့စားရင္ သုညၾကြင္းပါတယ္။ အဲဒါ နန္းသုဥ္းတယ္လို ့ေခၚပါတယ္။
ျမိဳ ့ဆုိေတာ့ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ ၿမိဳ႕ေတာ္ မႏၲေလး ျဖစ္ေပမယ့္ အဲဒီေခတ္က လူေတြ က ရတနာပံု လို႕သာ ေခၚတာမို႕ ရနဲ ့ပံု ကို ေပါင္းရင္ (၈+၅ = ၁၃ ) သို ့မဟုတ္ ( ၄+၅ = ၉ ) ရပါတယ္။ အဲဒီ ကိန္း ၂ ခု လံုးကိုပဲ ၁၁ နဲ ့ေပါင္း ပါ ။ ျပီးရင္ ၄ နဲ ့ေျမွာက္ျပီး ၈ နဲ ့စားရင္ သုညၾကြင္းပါတယ္။ အဲဒါ ျမိဳ ့သုဥ္းတယ္လို ့ေခၚပါတယ္။
က်မ္းကိုး –
- သကၠရာဇ္ျဖိဳသဘင္ အစီအရင္ (မင္းရွိန္ေအာင္)
- ရွင္ေကာသလႅ
- ဦးေအာင္သာဦး
- ရွင္ၾသဘာဘိ၀ံသ
- ကုိေဇယံ
- ခြန္ျမလွိဳင္
