(ဘုရားအ ေနကဇာ တင္ တယ္ဆိုတာ.....)
ျမန္မာဗုဒၶဘာသာအမ်ား အိမ္သစ္ေျပာင္းေရႊ႕တဲ့အခါပဲ
ျဖစ္ျဖစ္၊ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ အသစ္၀ယ္ယူ ပူေဇာ္လာတဲ့ အခါပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အႏၲရာယ္ကင္း ပရိတ္ပ႒ာန္း ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ပဲြ လုပ္တဲ့အခါပဲ ျဖစ္ျဖစ္
ဘုရားအေနကဇာ တင္ပဲြေလးေတြကုိ လုပ္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ဘယ္ေၾကာင့္လုပ္တယ္ဆုိတာ တိတိက်က် မသိၾကေပမယ့္ တစ္ခ်ိဳ႕က ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ အသစ္ကုိ အေနကဇာတင္မွ ကုိးကြယ္ေကာင္းတယ္လုိ႔ ထင္တတ္ၾကတာ ရွိသလုိ အေနကဇာတင္မွလည္း ဆင္းတုေတာ္ဟာ တံခုိးပုိႀကီးတယ္လုိ႔ ထင္တတ္တာေတြ ရွိျပန္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဘုန္းႀကီးေတြကုိ ပင့္ၿပီး ဘုရားဆင္းတုေတာ္ကုိ စားပဲြခုံေပၚမွာတင္ၿပီး ပတ္ပတ္လည္ ဘုန္းႀကီးေတြက ၀ုိင္းၿပီး အေနကဇာ တင္ေစၾကတာ ျဖစ္မွာပါ။ ပုိဆုိးတာက တစ္ခ်ိဳ႕ ဒီ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကုိ ဒီလုိအေနကဇာ မတင္ရင္ မကုိးကြယ္ေကာင္းဘူးလုိ႔ ထင္ေနၾကတဲ့အျပင္ ဘုန္းႀကီးေတြက ဒီဆင္းတုေတာ္ေတြကုိ ကုိးကြယ္ႏုိင္ေအာင္ အေနကဇာတင္ၿပီး ျပဳလုပ္ေပးတယ္လုိ႔ ထင္ေနတတ္တဲ့ အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လဲြေနၾကတာေလးေတြကုိ ေျပာတာပါ။ ဘုန္းႀကီးကျပန္ၿပီး ဘုရားကုိမ်ား တံခုိးထက္ေအာင္ ဖန္တီးေပးရတယ္လုိ။ စဥ္းစားသင့္တဲ့ အလဲြေလးတစ္ခုပါ။
တကယ္ေတာ့ ဘုရားအေနကဇာ တင္တယ္ဆုိတာ ဘုရားကုိ ပူေဇာ္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အေနကဇာဆုိတဲ့ စကားရဲ႕ မူရင္းစကားလုံးက “အေနကဇာတိ သံသာရံ..” စတဲ့ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ ဥဒါန္းစကားေတာ္က လာတဲ့ စကားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ အေနကဇာတိ သံသာရံမွာပါတဲ့ အေနကဇာတိဆုိတဲ့ စကားကုိပဲ အလြယ္ယူၿပီး အေနကဇာ တင္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစကားဟာ ျမတ္စြာဘုရား သစၥာေလးပါးကုိ သိၿပီး သဗၺညဳတ ဉာဏ္ေတာ္ကုိ ရၿပီးေနာက္ ပထမဆုံး က်ဴးရင့္ေတာ္မူတဲ့ ဥဒါန္းစကားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိပၸါယ္က
“အဖန္ဖန္ ပဋိသေႏၶေနရျခင္းသည္ ဆင္းရဲလွစြာေသာေၾကာင့္ ခႏၶာအိမ္ကုိ ေဆာက္လုပ္တတ္သူ တဏွာလက္သမားကုိ ရွာေသာငါသည္ ထုိတဏွာလက္သမားကုိ ျမင္ႏုိင္ေသာဉာဏ္ကုိ မရေသးသျဖင့္ ဘ၀မ်ားစြာ သံသရာပတ္လုံး က်င္လည္ခဲ့ရေလၿပီ။ ခႏၶာအိမ္ကုိ ေဆာက္လုပ္တတ္ေသာ ဟယ္… တဏွာေယာက္်ား လက္သမား… ငါသည္ သင့္ကုိ ပညာမ်က္စိျဖင့္ ယခုျမင္အပ္ၿပီ၊ ခႏၶာအိမ္ကုိ ေနာင္တစ္ဖန္ သင္ေဆာက္လုပ္ရမည္မဟုတ္၊ သင္၏ ကိေလသာတည္းဟူေသာ အျခင္ရနယ္အားလုံးတုိ႔ကုိ ငါခ်ိဳးဖ်က္အပ္ၿပီ၊ အ၀ိဇၨာတည္းဟူေသာ အိမ္အထြဋ္ကုိ ဖ်က္ဆီးအပ္ၿပီ၊ ငါ၏စိတ္သည္
ျပဳျပင္ျခင္းကင္းရာ နိဗၺာန္သုိ႔ ေရာက္ၿပီ၊ တဏွာကုန္ရာကုန္ေၾကာင္း အရဟတၱဖုိလ္သုိ႔ ရၿပီ… " (ဥဒါန၀တၳဳ)
ဟူ၍ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶ ဘုရားအျဖစ္ကုိ ရၿပီးခ်င္းခ်င္း က်ဴးရင့္ေတာ္မူတဲ့ ဒီပုံရိပ္ကုိ အာ႐ုံျပဳၿပီး သဗၺညဳတ ဘုရားကုိ ပူေဇာ္တဲ့ အေနနဲ႔ ဘုရားရွင္ က်ဴးရင့္ေတာ္မူခဲ့တဲ့ ဒီ အေနကဇာတိ သံသာရံ အစရွိတဲ့ ဘုရားစကားေတာ္မ်ားကို ျပန္လည္ရြတ္ဆုိပူေဇာ္ ၾကျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါကုိပဲ ဘုရားအေနကဇာ တင္တယ္လုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
အလြယ္ေျပာရရင္ ဘုရားအေနကဇာ တင္တယ္ဆုိတာ တန္ခုိးေတာ္အရာမွာ အတုမရွိတဲ့ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ကုိ ပူေဇာ္တဲ့ ပူေဇာ္ျခင္း တစ္မ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအေနကဇာတိ သံသာရံ အစရွိတဲ့ ဥဒါန္းစကားေတာ္မ်ားကုိ ရြတ္ဖတ္ၿပီး ဘုရားရွင္ကုိ ပူေဇာ္တဲ့ ပူေဇာ္နည္းကုိ ဘုန္းႀကီးေတြမွ မဟုတ္၊ လူေတြလည္း အခ်ိန္မေရြ၊ ေနရာမေရြး ဘုရားရွင္ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူမူခ်င္း မဟာေဗာဓိပင္ေအာက္မွာ က်ဴးရင့္ေတာ္မူတဲ့ အသြင္သႏၲာန္ကုိ အာ႐ုံျပဳၿပီး ရြတ္ဆုိပူေဇာ္ႏုိင္ၾကပါတယ္။ အဲဒီလုိ ပူေဇာ္တာကုိပဲ အေနကဇာ တင္တယ္လုိ႔ ေျပာမယ္ဆုိရင္ လူေတြလည္း အေနကဇာ တင္ႏုိင္ၾကပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ဘုရားကုိ ပူေဇာ္တာ ျဖစ္လုိ႔ပါပဲ။
တစ္ခ်ိဳ႕က ဘုရားအေနကဇာ တင္တာကုိ ဗုဒၶါဘိေသက အေနကဇာတင္တယ္လုိ႔ ဆုိတာရွိပါေသးတယ္။ ဘုရားကုိ ဘိတ္သိတ္ေျမာက္တယ္ေပ့ါ။ ဒါဟာ ဘုရားကုိ ဘိတ္သိတ္ေျမာက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘုရားကုိ ဘိတ္သိတ္ေျမာက္ေပးလုိ႔လည္း မရပါဘူး။ ဆင္းတုေတာ္ကုိ ထုလုပ္ပူေဇာ္တဲ့ အရာ၀တၳဳကုိ သန္႔စင္ေစတဲ့ သေဘာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုပ္ပြားေတာ္ ထုလုပ္ၾကတဲ့အခါမွာ ထုလုပ္တဲ့သူေတြဟာ ေျခေထာက္နဲ႔ညႇက္ၿပီး လုပ္ၾကတာတုိ႔၊ ဟုိထားဒီထား၊ ဟုိတင္ဒီတင္ လုပ္ၾကတာတုိ႔၊ ဟုိဟာနဲ႔အုပ္ ဒါနဲ႔အုပ္ လုပ္ၾကတာတုိ႔ ရွိတတ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ထုလုပ္တဲ့ အရာ၀တၳဳေတြျဖစ္တဲ့ သစ္သား၊ ေၾကး၊ ေက်ာက္စတာေတြရဲ႕ မသန္႔ရွင္းမႈေတြလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိမသန္႔ရွင္းတာေတြကုိ သန္႔ရွင္းေစလုိတဲ့အတြက္ အႏၲရာယ္ေတြကင္းေအာင္၊ ၿပီးေတာ့ ကုိးကြယ္တဲ့သူေတြရဲ႕ စိတ္အစဥ္ သန္႔ရွင္းေအာင္ စတဲ့ သေဘာေတြနဲ႔ ဗုဒၶါဘိေသက အေနကဇာတင္တယ္လုိ႔ ဆုိတာ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘုရားကုိေတာ့ ဘိတ္သိပ္ေျမာက္လုိ႔ မရဘူးဆုိတာ သိေစခ်င္ပါတယ္။ အျပင္အေမွာင့္ ပေယာဂေတြ မသန္႔မရွင္းတာေတြကုိ သန္႔ရွင္းေအာင္ လုပ္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ အထူးေျပာစရာ မရွိပါဘူး။
ဆုိလုိတာက ဘုရားအေနကဇာ တင္တယ္ဆုိတာ ဘုရားရွင္ကုိ ပူေဇာ္တာျဖစ္ၿပီး ကုိးကြယ္ခံ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကုိ စိတ္သန္႔ေအာင္ လုပ္တဲ့သေဘာ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ ဆုိခ်င္တာပါ။ ဒီလုိလုပ္မွ ကိုးကြယ္ေကာင္းတာ၊ ကုိးကြယ္ထုိက္တာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သိေစခ်င္တာပါ။ ဘုန္းႀကီးေတြက ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကုိ တန္ခုိးထက္ေအာင္၊ ကုိးကြယ္လုိ႔ရေအာင္ လုပ္ေပးတာ မဟုတ္သလုိ ဒီလုိမွ မလုပ္ရင္ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကုိ မကုိးကြယ္ေကာင္းဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ လဲြေနတယ္ဆုိတာ သိေစလုိရင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ဆုိတာ ပုံေတာ္ကုိမွန္ၿပီး ဂုဏ္ေတာ္လႊမ္းႏုိင္ေအာင္သာ ဟန္ျပအျဖစ္ ရွိေနတာျဖစ္ၿပီး မိမိတုိ႔ တစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ ႏွလုံးသားမွာ ဘုရားတည္ေန၊ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ေတြကုိ အာ႐ုံျပဳ ၾကည္ညိဳမႈေတြကပဲ အဓိကဆုိတာ သေဘာေပါက္ေစခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဘုရားအေနကဇာ တင္တာေတြကုိ လုပ္ေနၾကေပမယ့္ ဘာေၾကာင့္လုပ္တယ္၊ ဘယ္လုိအဓိပၸါယ္နဲ႔ လုပ္တယ္စတာေတြကုိ မသိဘဲ အမ်ားလုပ္လုိ႔ လုပ္ေန၊ လုပ္တဲ့အခါမွာလည္း တလဲြအေတြးေတြ၊ တစ္လဲြနားလည္မႈေတြနဲ႔ လုပ္ျဖစ္ေနၾကတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အခ်ိဳ႕ရဲ႕ လဲြေနတတ္တဲ့ သေဘာေလးကုိ သိၿပီး ျပဳျပင္ႏုိင္ေအာင္ လဲြတတ္တာေလးကုိ ထုတ္ျပရင္း အကယ္၍ မိမိတုိ႔ကုိယ္တုိင္ ဒီလုိလဲြေနခဲ့ရင္လည္း အခ်ိန္မီ ျပဳျပင္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းသမႈ ျပဳကာ လဲြတတ္တဲ့ အလဲြတစ္ခုအျဖစ္ တင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
အရွင္၀ိစိတၱ (မနာပ ဒါယီ)
