သဖန္းဆိပ္ဆည္ထဲက ေရလယ္ဘုရား

ေရေအာက္ေရာက္သြားတဲ႔ သဖန္းဆိပ္ဆည္ထဲက က်ြန္းလွျမိဳ႕ေဟာင္းနာရီစင္ နဲ႔ ရြာသီရြာေဟာင္းေရလည္ဘုရားမ်ားကို ေလ့လာဖူးေမ်ွာ္ၾကေသာ သံဃာေတာ္အရွင္သူျမတ္မ်ား . . .

ဗုဒၶဘာသာ(၅)မ်ိဳး

ဗုဒၶဘာသာ(၅)မ်ိဳး

(၁) ကုလ ဗုဒၶဘာသာ

(၂) လာဘ ဗုဒၶဘာသာ

(၃) ဘယ ဗုဒၶဘာသာ

(၄) သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာ

(၅) ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာ

(၁)ကုလ ဗုဒၶဘာသာ

ကုလ ဗုဒၶဘာသာဆိုတာ ရိုးရာဗုဒၶဘာသာ ကိုေျပာတာပါ။ 
အေမအေဖက ဗုဒၶဘာသာမို႔ သားသမီးက ဗုဒၶဘာသာျဖစ္လာ ရတာပါ။ 
ဗုဒၶဘာသာျဖစ္လာရတာ ဘုရားရွင္ဘာလို႔ပြင့္မွန္းမသိ။ 
ဘုရားဘာတရား ေဟာမွန္း လည္းမသိ။ 
ကိုးကြယ္ ေနတဲ့ ျမတ္စြာဘုရား ဘာေႀကာင့္ကိုးကြယ္ရမွန္း လည္းမသိ။ 
တရားေတာ္ကို ဘာေႀကာင့္ကိုးကြယ္ရမွန္းမသိ။
ဘုရားကိိိုဦးခ်တာ ဘာရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဦးခ်မွန္းမသိ။
ဘာေႀကာင့္ဒီေလာက္ ရုိရိုေသေသနဲ႔ အေလးျပဳေနမွန္းကို မသိတာ။ 
လုပ္ေတာ့လုပ္ ေနတာပဲ အသိပညာ ဘာမွမပါတာ။ကုလ ဗုဒၶဘာသာပါ။

(၂)လာဘ ဗုဒၶဘာသာ

လာဘ ဗုဒၶဘာသာဆိုတာ 
လာဘ္လာဘလိုလို႔ ကိုးကြယ္တဲ့ ဗုဒၶဘာာသာကို ဆိုလိုတာပါ။ 
ဒီဘဝ စီးပြားေရးေလးတက္မလားဆိုျပီးမွ ဘုရားကိုးကြယ္တာမွာေရြးျပီး
ကိုးကြယ္တယ္။ ဒီဘုရား ကိုးကြယ္ရင္ေတာ့ လာဘ္လာဘ ေပါမ်ားတယ္ 
ဟိုဘုရား ကိုးကြယ္ရင္ေတာ့ စီးပြားေရးတက္တယ္ဆိုျပီး ေရြးကိုးကြယ္တာ လာဘ ဗုဒၶဘာသာပါ။ 

(၃)ဘယ ဗုဒၶဘာသာ

ဘယ ဗုဒၶဘာသာဆိုတာ ေဘးကိုေႀကာက္္္္္္လို႔ ကိုးကြယ္တာကိုေခၚပါတယ္။အႏၱရာယ္ကင္းဖို႔၊ ေဘးရွင္းဖို႔၊အသက္ရွည္ဖို႔၊ က်န္းမာဖို႔၊ဒီလိုအေတြးအေခၚေတြနဲ႔ ဘုရား ကိုးကြယ္တာကို ဘယဗုဒၶဘာသာဟုေခၚပါသည္။

ဒီ ကုလ၊လာဘ၊ဘယ ဗုဒၶဘာသာ(၃)မ်ိဳးကို အနိမ့္တန္းစားဗုဒၶဘာသာဟုေခၚပါသည္။ ခႏၶာမွာ အသိ၊ဘာသာေရးအသိ ဓာတ္ခံနည္းေတာ့ လိမ္စားေနတဲ့သူေတြက လိမ္လို႔ေကာင္း ေနပါတယ္။ 

(၄)သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာ

သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာဆိုတာ သဒၶါတရားကို အရင္းခံပါတယ္။
သဒၶါတရားဆိုတာယံုႀကည္ခ်က္္္္္္္ပါ။ ဘုရား၊တရား၊သံဃာကို 
တကယ္သက္ဝင္္္္ယံုႀကည္တာကို ေခၚပါတယ္။

ယံုႀကည္တဲ့ေနရာမွာလည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ ယံုႀကည္တဲ့ သမၼာသဒၶါ နဲ႔ မွားမွားယြင္းယြင္း ယံုႀကည္တဲ့ မိစၦာသဒၶါဆိုျပီး (၂)မ်ိဳးရွိပါတယ္။

မွန္မွန္ကန္ကန္ ယံုႀကည္ခ်က္ ဆိုတာ သစၥာတရား သိေတာ္မူတဲ့ ျမတ္စြာဘုုရားဟာ ေဝေနယ် သတၱဝါေတြကို သူသိသကဲ့သုိ႔ ေမတၱာ ဂရုဏာေတာ္အျပည့္နဲ႔ သစၥာေလးခ်က္ နက္ကိုေဟာႀကားေတာ္ မူခဲ့ပါတယ္။

ပိဋကသံုးပုံကိုသံဃာေတာ္ေတြကေစာင့္ရွာက္ထားတာပါ။ သံဃာေတာ္ကို ယံုႀကည္မႈ။ဒါေတြက ရတနာျမတ္သံုးပါးကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ယံုႀကည္တဲ့ သမၼာသဒၶါယံုႀကည္မႈ။

အႏွစ္သာရ ရွိတာကိုု ရွိတယ္လို႔သိပါ တယ္။ မွန္တာကို မွန္တယ္လို႔သိတယ္။ သိတဲ့ အျပင္၊ အမွားလမ္းကို ေရွာင္၊ အမွန္လမ္းကို ေဆာင္တာသည္ သမၼာသဒၶါ ရွိတဲ့ သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာပါ။

(၅)ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာ

သစၥာတရားကို ေသခ်ာသိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာကို ပညာဓိက ဟုေခၚသည္။ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာဟာ တရားေတာ္ကို ယံုႀကည္တယ္။ တရားေတာ္ကို ဘယ္လိုယံုႀကည္ တာလည္းဆိုေတာ့ ရမ္းယံုႀကည္တာမဟုတ္ဘဲ ခႏၶာအသိနဲ့ အေသအခ်ာသိျပီး ယံုတယ္။ထိုသို႔ သိတာကို ပညာ ဟုေခၚပါသည္။

သစၥာေလးပါးကို အေသအခ်ာ ပညာနဲ႔သိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၊ ျဖစ္ပ်က္မႈေတြကို သိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ပ်က္ျမင္တာ ခႏၶာက ျမင္တာလား ပညာကျမင္တာလားဆိုေတာ့ ပညာကျမင္တာပါ။ပညာဓိကဗုဒၶဘာသာပါ။

အပါယ္မ်ိဳးေစ့ေတြ၊အပါယ္က် ေႀကာင္းကံေတြ လုပ္ထာတာရွိတယ္။
သူ႕ကိုတားခ်င္ရင္၊ သူ႕ကိုအက်ိဳးမေပးေစခ်င္ရင္ ဘာနဲ့ျဖတ္ရမလဲ ဆိုေတာ့ 
ဥာဏ္နဲ႔ျဖတ္ရမယ္။ဥာဏ္နဲ႔ ျဖတ္လိုက္လို႔ ျဖစ္ပ်က္မဂ္ဆိုက္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မွာ 
သဒၶါလည္းပါတယ္၊ ပညာလည္းပါတယ္။ ဒါသည္ သဒၶါဓိက ႏွင့္ ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ပါသည္။

သဒၶါႏွင့္ ပညာ balance (ဟန္ခ်က္ညီ)ဖို႕လည္း လုိပါတယ္၊
သဒၶါလြန္ကဲ ပညာနည္းျပန္ရင္ (ႏွလုံးလွ လူမုိက္ၾကီး)
သူေတာ္ေကာင္းလူအၾကီးျဖစ္သြားပါတယ္၊
သဒၶါနည္းျပီး ပညာကဲေနျပန္ရင္လဲ ပညာရွိလူမိုက္ၾကီး ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ 
ဆုိလုိတာက ဘယ္အရာမဆုိ အစြန္းမေရာက္ေစဖို႕ပါဘဲ။

credit to ျမတ္ဗုဒၶသာသနာ