Wednesday, November 1, 2017

ကထိန္ခင္းပံု အစီအစဥ္




ကထိန္ခင္းပံု အစီအစဥ္
🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻

ေဆာင္ = ခံ၊ ေရြး၊ ေပးႏွင္း၊ စြန္႔၊ ထိုးျခင္း၊ တင္ခင္း၊ ႏုေမာဒါ ၊
             ကထိန္ႏွင့္စပ္၊ ဤရွစ္ရပ္၊ စြဲမွတ္ၿမဲေသခ်ာ ။

၁ ။ ခံ = ကထိန္သကၤန္း အလွဴခံျခင္း ။
၂ ။ ေရြး = ကထိန္သကၤန္းေပးရမည့္ရဟန္း ေရြးခ်ယ္ျခင္း ။
၃ ။ ေပး = ဉ တ္ကမၼဝါစာျဖင့္ သကၤန္းေပးျခင္း ။
၄ ။ စြန္႔ = အဓိ႒ာန္တင္ထားေသာ သကၤန္းကို စြန္႔ျခင္း ။
၅ ။ ထိုး = ကထိန္ခင္းမည့္သကၤန္းကို ကပၸဗိႏၵဳထိုးျခင္း ။
၆ ။ တင္ = ကထိန္ခင္းမည့္သကၤန္းကို အဓိ႒ာန္တင္ျခင္း ။
၇ ။ ခင္း = ကထိန္ခင္းျခင္း ။
၈ ။ ႏုေမာဒါ = အႏုေမာဒနာျပဳရန္ တိုက္တြန္းျခင္းႏွင့္ အႏုေမာဒနာျပဳျခင္း ။

ကထိန္ခင္းပံုႏွင့္စပ္၍ အစီအစဥ္ရွစ္မ်ဳိးကို မွတ္သားရာ၏ ။
    -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --
                အစီအစဥ္ (၁)

၁ ။ ခံ = ကထိန္သကၤန္း အလွဴခံျခင္း ။

    ကထိန္သကၤန္းကို အလွဴရွင္ (ဒကာ-ဒကာမ စသူ)တို႔က
သံဃာအားရည္မွန္း၍ -
  ``ဣမံ ကထိနစီဝရံ သံဃႆ ေဒမ- ဤကထိန္လ်ာသကၤန္းကို သံဃာအား လွဴဒါန္းပါကုန္၏´´ဟု လွဴဒါန္းရသည္ ။
(အက်ယ္လည္း ရွိေသး၏)
   သံဃာေတာ္၏ကိုယ္စား ရဟန္းတစ္ပါးပါး (ဆရာေတာ္တစ္ပါးပါး)က သံဃိကအျဖစ္ အလွဴခံရသည္ ။
     -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --

              အစီအစဥ္ (၂)

၂ ။ ေရြး = ကထိန္သကၤန္းေပးေရြးရမည့္ပုဂၢိဳလ္ကို ေရြးခ်ယ္ျခင္း ။



    ကထိန္သကၤန္းေပးရမည့္ ပုဂၢိဳလ္ကို(ရဟန္းကို) သံဃာက ေရြးခ်ယ္ရသည္ ။ ထိုသို႔ေရြးခ်ယ္ရာ၌ သကၤန္းေဆြးေျမ့ (ေဟာင္းႏြမ္း,ရွားပါး)ေသာ ရဟန္းကို ဦးစားေပး ေရြးခ်ယ္ရမည္ ။

    သကၤန္းေဆြးေျမ့ (ေဟာင္းႏြမ္း,ရွားပါး)ေသာ ရဟန္းမရွိလၽွင္ သိကၡာဝါအႀကီးဆံုး မေထရ္အား ေပးလွဴရသည္ ။
    မေထရ္ႀကီးက မခံယူလိုလၽွင္ အဆင့္ဆင့္ (သံဃာအားေက်းဇူးမ်ားသည့္ ပုဂၢိဳလ္စသည္ကို)ေရြးခ်ယ္ရသည္ ။
သံဃာက သေဘာတူ ေက်နပ္သူလည္း ျဖစ္ရမည္ ။
ေရြးခ်ယ္ပံုကား-
    ``သံဃာေတာ္ အရွင္ျမတ္တို႔ဘုရား ယေန႔ ဤ(...........)ေက်ာင္းတိုက္၌ သံဃာအား ကထိန္သကၤန္းျဖစ္ေပၚလာပါသည္၊ ထိုကထိန္သကၤန္းသည္ သကၤန္းႏြမ္းပါး, ရွားပါးေသာ ရဟန္းႏွင့္ သက္ဆိုင္ပါသည္၊ သကၤန္ႏြမ္းပါး, ရွားပါးေသာ ပုဂၢဳိလ္ရွိပါက အမိန္႔ရွိ ေျပာၾကားေတာ္မူပါ၊ မရွိပါက ဆိတ္တိတ္ေနေတာ္မူပါဘုရား´´ဟု သံုးႀကိမ္ ေမးေလၽွာက္ရသည္ ။ ရွိပါက ထိုရဟန္းအားေပး၍ ၊ မရွိပါက မေထရ္ႀကီးအား ေပးလွဴရသည္ ။
   -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --

                 အစီအစဥ္ (၃)

၃ ။ ေပးႏွင္း = ဉ တ္ကမၼဝါစာျဖင့္ သကၤန္းေပးျခင္း ။

    ထိုသို႔ေပးရာ၌ ကထိန္ခင္းမည့္ရဟန္း အပါအဝင္ အနည္းဆံုး ရဟန္းငါးပါး ရွိရသည္ ။ ငါးပါးထက္ပို၍ကား မ်ားႏိုင္သည္ ။
ဉ တၱိဒုတိယကမၼဝါစာျဖင့္ သိမ္ထဲ၌ ေပးရသည္ ။ ေက်ာင္းထဲ၌ သိမ္မရွိပါက သိမ္ရွိသည့္ေနရာသို႔ သြား၍ ေပးရသည္ ။

    ကမၼဝါစာရြတ္ဖတ္ရာ၌ မေထရ္ႀကီးျဖစ္လၽွင္ ဂရုဂါရဝ= အရိုအေသျပဳမႈ၊ (သုခုစၥာရဏ= ဖတ္ရြတ္လြယ္မႈ) ျဖစ္ေစရန္ တိႆဟုအမည္မွည့္၍ ဖတ္ၾကသည္။ ရဟန္းငယ္ျဖစ္လၽွင္ ဘြဲ႕အမည္ရင္းျဖင့္လည္း ဖတ္ၾကသည္။ ဥပမာ ဘြဲ႕အမည္ ဦးဝိလာသျဖစ္လၽွင္ ဝိလာသႆ ဘိကၡဳေနာ ဟု - ထည့္ရသည္ ။

    သံဃာေတာ္ အရွင္ျမတ္တို႔ဘုရား ကမၼဝါစာရြတ္ဖတ္ရာ၌ (ဂရုဂါရဝ) သုခုစၥာရဏ ျဖစ္ပါေစျခင္းအက်ဳိးငွာ ယခု ကထိန္သကၤန္းအလွဴခံမည့္ (ဦးဝိလာသ၊ ဆရာေတာ္)ကို တိႆ-ဟု အမည္မွည့္ပါ၏၊ တိႆ-ဟု မွတ္ေတာ္မူၾကပါ ဘုရား ။

    သုဏာတု ေမ ဘေႏၲ သံေဃာ၊ ဣဒံ သံဃႆ ကထိန စီဝရံ ဥပၸႏၷံ၊
ယဒိ သံဃႆ ပတၱကလႅံ၊ သံေဃာ ဣမံ ကထိန စီဝရံ တိႆႆ ဘိကၡဳေနာ ဒေဒယ် ကထိနံ အတၳရိတံု၊ ဧသာဉ တၱိ ။
    သုဏာတု ေမ ဘေႏၲ သံေဃာ၊ ဣဒံ သံဃႆ ကထိန စီဝရံ ဥပၸႏၷံ၊
သံေဃာ ဣမံ ကထိန စီဝရံ တိႆႆ ဘိကၡဳေနာ ေဒတိ ကထိနံ အတၳရိတံု ယႆာယသၼေတာ ခမတိ ဣမႆ ကထိနစီဝရႆ တိႆႆ ဘိကၡဳေနာ ဒါနံ ကထိနံ အတၳရိတံု၊ ေသာ တုဏွႆ။
ယႆ နကၡမတိ၊ ေသာ ဘာေသယ်။
    ဒိႏၷံ ဣဒံ သံေဃန ကထိနစီဝရံ တိႆႆ ဘိကၡဳေနာ ကထိနံ အတၳရိတံု။ ခမတိ သံဃႆ၊ တသၼာ တုဏွီ၊ ဧဝေမတံ ဓာရယာမိ ။
                                 (မူရင္းကမၼဝါစာပါဠိ၊ မဟာဝါ-ပါ၊ ၃၅၂)

        ~~ ကမၼဝါစာ ျမန္မာျပန္ ~~

   အရွင္ဘုရားတို႔!  သံဃာေတာ္သည္ တပည့္ေတာ္၏(စကားကို) နာေတာ္မူပါ၊ သံဃာအား ဤကထိန္သကၤန္းသည္ ျဖစ္ေပၚလာ၏၊
အကယ္၍ သံဃာအား ေလ်ာက္ပတ္ေသာအခါရွိေသာ ကံသည္ ျဖစ္ျငားအံ့၊ သံဃာသည္ ဤကထိန္သကၤန္းကို တိႆရဟန္းအား ကထိန္ခင္းျခင္းငွာ ေပးရာ၏။ ဤကား သိေစျခင္းတည္း ။
    အရွင္ဘုရားတို႔!   သံဃာေတာ္သည္ တပည့္ေတာ္၏(စကားကို) နာေတာ္မူပါ၊ သံဃာအား ဤကထိန္သကၤန္းသည္ ျဖစ္ေပၚလာ၏၊ သံဃာသည္ ဤကထိန္သကၤန္းကို တိႆရဟန္းအား ကထိန္ခင္းျခင္းငွာ ေပး၏။
   ဤကထိန္သကၤန္းကို တိႆရဟန္းအား ကထိန္ခင္းျခင္းငွာ ေပးျခင္းကို အၾကင္အရွင္အား ႏွစ္သက္၏၊ ထိုအရွင္သည္ ဆိတ္ဆိတ္ေနရာ၏၊ အၾကင္အရွင္အား မႏွစ္သက္၊ ထိုအရွင္သည္ ေျပာဆိုရာ၏ ။
    သံဃာေတာ္သည္ ဤကထိန္သကၤန္းကို တိႆရဟန္းအား ကထိန္ခင္းျခင္းငွာ ေပးအပ္၏၊ သံဃာအား ႏွစ္သက္၏၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဆိတ္ဆိတ္ေန၏။ ဤသို႔ ဆိတ္ဆိတ္ေနသျဖင့္ ႏွစ္သက္သည္၏ အျဖစ္ကို သိမွတ္ရပါ၏။

    ကထိန္ခင္းသည့္အခါ၌ကား သိမ္ထဲမွာသာမဟုတ္၊ ေက်ာင္းတိုက္အတြင္း တစ္ေနရာ၌လည္း ခင္းႏိုင္သည္။ ယခုအခါ ကထိန္သကၤန္းေပးသည့္ သိမ္ထဲမွာပင္ တစ္ခါတည္း ကထိန္ခင္းေလ့ ရွိၾကသည္ ။
      -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --

                    အစီအစဥ္ (၄)

၄ ။ စြန္႔= အဓိ႒ာန္တင္ထားေသာ သကၤန္းရွိလၽွင္ စြန္႔ျခင္း ။

    တိစီဝရိက္ အဓိ႒ာန္တင္၍ သံုးစြဲလၽွင္ ကထိန္ခင္းမည့္သကၤန္းႏွင့္
မ်ဳိးတူသကၤန္းကို ပစၥဳဒၶိဳရ္ျပဳရသည္၊ အဓိ႒ာန္ခ်-စြန္႔သည္။
တိစီဝရိက္ အဓိ႒ာန္မဟုတ္ဘဲ ပရိကၡာရ ေစာဠ အဓိ႒ာန္တင္ထားလၽွင္ ခ်ဖြယ္,စြန္႔ဖြယ္ မလို ။

     အခ်ဳိ႕က ``ေပါရာဏိက သံဃာဋိ ပစၥဳဒၶရိတဗၺာ- အေဟာင္းျဖစ္ေသာ သကၤန္းႀကီးကို ပစၥဳဒၶိဳရ္ ျပဳရမည္ (အဓိ႒ာန္ခ်၊ စြန္႔ရမည္)´´ဟု မိန္႔ဆိုေသာ စကားရပ္ အဂၤါႏွင့္ ညီညြတ္ေအာင္ ကထိန္ခင္းခါနီးမွ ေလာေလာဆယ္ အဓိ႒ာန္တင္၍ အဓိ႒ာန္ခ် (စြန္႔) ၾကသည္လည္း ရွိ၏။ သီးျခား အဓိ႒ာန္တင္ထားေသာ သကၤန္းမရွိ၍ မစြန္႔ျခင္းေၾကာင့္ အျပစ္မရွိပါ ။

    သီျခား အဓိ႒ာန္တင္ထား၍ စြန္႔ရန္လိုအပ္ပါက ဒုကုဋ္(ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီး)၊ ဧကသီ၊ သင္းပိုင္ သံုးထည္တို႔တြင္ ကထိန္ခင္းမည့္ သကၤန္းႏွင့္ မ်ဳိးတူသကၤန္းကို စြန္႔ရမည္ ။

ကထိန္သကၤန္းက ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးျဖစ္လၽွင္-
၁ ။ ဣမံ သံဃာဋႎ ပစၥဳဒၶရာမိ။ (ဤႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးကို
     ပစၥဳဒၶိဳရ္ျပဳပါ၏၊ အဓိ႒ာန္ခ်၊ စြန္႔ပါ၏။)

    ဧကသီျဖစ္လၽွင္-
၂ ။ ဣမံ ဥတၱရာသဂႍ ပစၥဳဒၶရာမိ။ (ဤဧကသီသကၤန္းကို
     ပစၥဳဒၶိဳရ္ျပဳပါ၏။ အဓိ႒ာန္ခ်၊ စြန္႔ပါ၏။)

    သင္းပိုင္ျဖစ္လၽွင္-
၃ ။ ဣမံ အႏၲရဝါသကံ ပစၥဳဒၶရာမိ။ (ဤသင္းပိုင္သကၤန္းကို
     ပစၥဳဒၶိဳရ္ျပဳပါ၏။ အဓိ႒ာန္ခ်၊ စြန္႔ပါ၏။)ဟု ဆို၍
     ပစၥဳဒၶိဳရ္ျပဳ အဓိ႒ာန္ခ်၊ စြန္႔ရမည္ ။

    အခ်ဳိ႕ကား သာမန္စြန္႔သည့္ အေနျဖင့္ ``ဣမံ ပစၥဳဒၶရာမိ= ဤသကၤန္းကို ပစၥဳဒၶိဳရ္ျပဳပါ၏။ (အဓိ႒ာန္ခ်ပါ၏၊ စြန္႔ပါ၏)´´ဟု ဆို၍ စြန္႔ၾကေသး၏ ။
  -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --

                   အစီအစဥ္ (၅)

၅ ။ ထိုး = ကထိန္ခင္းမည့္သကၤန္းကို ကပၸဗိႏၵဳထိုးျခင္း ။

    ကထိန္ခင္းမည့္သကၤန္း၏ ေထာင့္စြန္းတစ္ေနရာ၌ ခဲတံ(ေဘာပင္)
စသည္ျဖင့္ ဥေဒါင္းမ်က္ကြင္း၊ ၾကမ္းပိုးေက်ာက္ကုန္း ပမာဏခန္႔ အစက္အေျပာက္(အမွတ္အသား)တစ္ခု ထိုးရသည္။ ထိုအစက္အေျပာက္ကို ကပၸဗိႏၵဳ= အပ္ေအာင္ျပဳေသာ အစက္အေျပာက္ဟု ေခၚသည္ ။
● ဤကဲ့သို႔ ၾကားလပ္မရွိ ျပည့္ျပည္ဝဝ ထိုးရသည္ ။

    ပါစိတ္ ဒုဗၺဏၰကရဏ သိကၡာပုဒ္၌ ``ပ်က္ေသာ အဆင္းရွိေအာင္ ျပဳတတ္ေသာ ကပၸဗိႏၵဳ ထိုးရမည္´´ဟု မိန္႔ဆို၏။
  သကၤန္းအသစ္ကို အဆင္းပ်က္ေအာင္ နီလ= စိမ္းညိဳေရာင္၊ ကဒၵမ= ရႊံ႕ညြန္ေရာင္၊ ကာဠသာမ= အမည္း(အနက္)ေရာင္ ကပၸဗိႏၵဳ ထိုးရသည္ ။ သကၤန္းတစ္ထည္လံုးပ်က္ေအာင္ ရည္ရြယ္၍ မိန္႔ေတာ္မူသည္မဟုတ္၊ ကပၸဗိႏၵဳထိုးရမည္ကိုသာ ရည္ရြယ္၍ မိန္႔ေတာ္မူသည္။ (ဝိ-႒၊ ၃၊ ၁၃၁)

    ေလးေထာင့္လံုး၌ျဖစ္ေစ, သံုးေထာင့္၌ျဖစ္ေစ, ႏွစ္ေထာင့္၌ျဖစ္ေစ, တစ္ေထာင့္၌ျဖစ္ေစ ထိုးႏိုင္သည္။ သံုးမ်ဳိးထဲမွ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ထိုးလၽွင္ ရ၏ ။
    အခ်ဳိ႕ကား ``နီလံ ဝါ ကဒၵမံ ဝါ ကာလသာမံ ဝါ´´ဟု ဆိုေသာေၾကာင့္ သံုးေျပာက္ထိုးသည္လည္း ရွိ၏။ ပါစိတ္အ႒ကထာ၌ အစဥ္အတန္းထိုးအပ္ေသာ ကပၸဗိႏၵဳ, ၾကာခ်က္သဏၭာန္ ထိုးအပ္ေသာ(သံုးပြင့္ဆိုင္)ကပၸဗိႏၵဳ စသည္တို႔ကို အ႒ကထာအားလံုးက ပယ္ထားသည္။ တစ္ခုေသာ (လံုးဝိုင္းေသာ)ဗိႏၵဳကို ခ်န္ထား၍ အျခားေသာ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ အျခင္းအရာအားျဖင့္ ကပၸဗိႏၵဳကို မျပဳအပ္ မထိုးအပ္ဟု မိန္႔ဆို၏။ (ဝိ-႒၊ ၃၊ ၁၃၁)
   -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --

                 အစီအစဥ္ (၆)

၆ ။ တင္= ကထိန္ခင္းမည့္ သကၤန္းကို အဓိ႒ာန္တင္ျခင္း ။

    ကထိန္ခင္းမည့္ သကၤန္းအမည္ျဖင့္ အဓိ႒ာန္တင္ရသည္ ။
    အဓိ႒ာန္တင္ပံု-
၁ ။ ဣမံ သံဃာဋႎ အဓိ႒ာမိ။ (သကၤန္းႀကီး)
၂ ။ ဣမံ ဥတၱရာသဂႍ အဓိ႒ာမိ။ (ဧကသီ)
၃ ။ ဣမံ အႏၲရဝါသကံ အဓိ႒ာမိ။ (သင္းပိုင္)

    ဣမံ- ဤသကၤန္းကို၊ သံဃာဋႎ- ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးဟူ၍၊ အဓိ႒ာမိ- ေဆာက္တည္ပါ၏၊ ဝါ- အဓိ႒ာန္ပါ၏။ (ဥတၱရာသဂႍ- ဧကသီဟူ၍၊ အႏၲရဝါသကံ- သင္းပိုင္ဟူ၍၊....)
   -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --

                  အစီအစဥ္ (၇)

၇ ။ ခင္း= ကထိန္ခင္းျခင္း ။

     ကထိန္ခင္းရာ၌ ကထိန္သကၤန္းက ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးျဖစ္လၽွင္-
``ဣမာယ သံဃာဋိယာ ကထိနံ အတၳရာမိ။´´
(ဤႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးျဖင့္ ကထိန္ခင္းပါ၏၊)ဟု ဆို၍ ခင္းရမည္ ။
    ဧကသီျဖစ္လၽွင္-
``ဣမိနာ ဥတၱရာသေဂၤန ကထိနံ အတၱရာမိ။´´
(ဤအေပၚ႐ံု ဧကသီသကၤန္းျဖင့္ ကထိန္ခင္းပါ၏၊)ဟု ဆို၍ ခင္းရမည္။
  သင္းပိုင္ျဖစ္လၽွင္-
ဣမိနာ အႏၲရဝါသေကန ကထိနံ အတၳရာမိ။
(ဤသင္းပိုင္သကၤန္းျဖင့္ ကထိန္ခင္းပါ၏)ဟု ဆို၍ ခင္းရမည္။
                                (ဝိ-၅၊ ၃၀၉)

ထို႔သို႔ ကထိန္ခင္းရာ၌ ကိုယ္အမူအရာျဖင့္(ျဖစ္ေစ၊ စိတ္ထဲမွ ျဖစ္ေစ)ခင္း၍မရ၊ ႏႈတ္ႁမြက္၍ ခင္းရမည္။
     (ဝိ-႒၊ ၃၀၆-၉၊ ႒-၄၊ ၂၁၃၊ ဝိလကၤာ-၂၊ ၁၃၀)
  -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --

                    အစီအစဥ္ (၈)

၈။ ႏုေမာဒါ = အႏုေမာဒနာျပဳဖို႔ရန္ တိုက္တြန္းျခင္းႏွင့္
                  အႏုေမာဒနာျပဳျခင္း ။

    ထိုသို႔ ကထိန္ခင္းၿပီးလၽွင္ ကထိန္ခင္းသည့္ရဟန္းက အျခားရဟန္းမ်ားကို အႏုေမာဒနာျပဳဖို႔ရန္ တိုက္တြန္းရသည္ ။

    တိုက္တြန္းပံုကား-
``အတၳတံ ဘေႏၲ သံဃႆ ကထိနံ၊ ဓမၼိေကာ ကထိနတၳာေရာ၊ အႏုေမာဒထ´´ (သံုးႀကိမ္)
       သာဓု  သာဓု  သာဓု ။
   ဘေႏၲ- အရွင္ဘုရားတို႔၊ သံဃႆ- သံဃာသည္၊ ကထိနံ- ကထိန္ကို၊ အတၳတံ- ခင္းအပ္ပါၿပီ၊ ကထိနတၳာေရာ- ကထိန္ခင္းျခင္းသည္၊ ဓမၼိေကာ- ဝိနည္းတရားႏွင့္ ေလ်ာ္ပါ၏၊ တုေမွ- အရွင္ဘုရားတို႔သည္၊ အႏုေမာဒထ- ဝမ္းေျမာက္(အႏုေမာဒနာျပဳ)ေတာ္မူၾကပါကုန္ ။

    အျခားေသာ သံဃာမ်ားကလည္း-
``အတၳတံ ဘေႏၲ သံဃႆ ကထိနံ၊ ဓမၼိေကာ ကထိနတၳာေရာ၊ အႏုေမာဒါမ´´  (သံုးႀကိမ္)
       သာဓု  သာဓု  သာဓု ။
  ......... မယံ- တပည့္ေတာ္တို႔သည္၊ အႏုေမာဒါမ- ဝမ္းေျမာက္ၾက(အႏုေမာဒနာျပၾက)ပါကုန္၏။

    အႏုေမာဒနာျပဳေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္လည္း
ကထိန္ခင္းသည့္ ရဟန္းနည္းတူ ကထိန္အက်ဳိးအာနိသင္ ၅-မ်ဳိးကို ရရွိၾကပါသည္ ။

 မွတ္ခ်က္။    ။ သိကၡာဝါ ႀကီးငယ္အလိုက္ ``အာဝုေသာ၊ ဘေႏၲ´´ဟု
သင့္ေလ်ာ္သလို ဆိုပါ ။
  ကမၼဝါစာဖတ္ရာ၌လည္း ထို႔အတူပင္။ အခ်ဳိ႕ဆရာေတာ္မ်ားက သိကၡာဝါ ငယ္ငယ္ႀကီးႀကီး သံဃာကို အေလးဂရုျပဳ၍ ``ဘေႏၲ´´ဟု ခ်ည္းသာ ရြတ္ဖတ္ၾကပါသည္ ။
  ``ဘေႏၲ၊ အာဝုေသာ´´ေျပာင္းလြဲျခင္းေၾကာင့္ ကံ မပ်က္ပါ။

    အႏုေမာဒနာျပဳရန္ တိုက္တြန္းရာ၌ တစ္ပါးတည္းသာရွိလၽွင္
``အႏုေမာဒါဟိ´´ဟု ဆို၍၊ အႏုေမာဒနာျပဳေသာ ရဟန္းကလည္း ``အႏုေမာဒါမိ´´ဟု ဆိုပါ ။

   ထို႔ျပင္ ေက်ာင္းတိုက္အတြင္း၌ ပုရိမဝါကြၽတ္ေသာ ရဟန္းမရွိလၽွင္ ျဖစ္ေစ၊ ရွိေသာ္လည္း ဝါက်ဳိးပ်က္ေသာ ရဟန္း၊ ပစၧိမဝါကပ္ေသာရဟန္း၊ အျခားေက်ာင္းမွ ရဟန္းမ်ား အႏုေမာဒနာျပဳဖြယ္ မလိုပါ ။    ။

     ~~ ကထိန္ခင္းပံု အစီအစဥ္ ၿပီး၏ ~~ကထိန္ခင္းပံု အစီအစဥ္
🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻

ေဆာင္ = ခံ၊ ေရြး၊ ေပးႏွင္း၊ စြန္႔၊ ထိုးျခင္း၊ တင္ခင္း၊ ႏုေမာဒါ ၊
             ကထိန္ႏွင့္စပ္၊ ဤရွစ္ရပ္၊ စြဲမွတ္ၿမဲေသခ်ာ ။

၁ ။ ခံ = ကထိန္သကၤန္း အလွဴခံျခင္း ။
၂ ။ ေရြး = ကထိန္သကၤန္းေပးရမည့္ရဟန္း ေရြးခ်ယ္ျခင္း ။
၃ ။ ေပး = ဉ တ္ကမၼဝါစာျဖင့္ သကၤန္းေပးျခင္း ။
၄ ။ စြန္႔ = အဓိ႒ာန္တင္ထားေသာ သကၤန္းကို စြန္႔ျခင္း ။
၅ ။ ထိုး = ကထိန္ခင္းမည့္သကၤန္းကို ကပၸဗိႏၵဳထိုးျခင္း ။
၆ ။ တင္ = ကထိန္ခင္းမည့္သကၤန္းကို အဓိ႒ာန္တင္ျခင္း ။
၇ ။ ခင္း = ကထိန္ခင္းျခင္း ။
၈ ။ ႏုေမာဒါ = အႏုေမာဒနာျပဳရန္ တိုက္တြန္းျခင္းႏွင့္ အႏုေမာဒနာျပဳျခင္း ။

ကထိန္ခင္းပံုႏွင့္စပ္၍ အစီအစဥ္ရွစ္မ်ဳိးကို မွတ္သားရာ၏ ။
    -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --
                အစီအစဥ္ (၁)

၁ ။ ခံ = ကထိန္သကၤန္း အလွဴခံျခင္း ။

    ကထိန္သကၤန္းကို အလွဴရွင္ (ဒကာ-ဒကာမ စသူ)တို႔က
သံဃာအားရည္မွန္း၍ -
  ``ဣမံ ကထိနစီဝရံ သံဃႆ ေဒမ- ဤကထိန္လ်ာသကၤန္းကို သံဃာအား လွဴဒါန္းပါကုန္၏´´ဟု လွဴဒါန္းရသည္ ။
(အက်ယ္လည္း ရွိေသး၏)
   သံဃာေတာ္၏ကိုယ္စား ရဟန္းတစ္ပါးပါး (ဆရာေတာ္တစ္ပါးပါး)က သံဃိကအျဖစ္ အလွဴခံရသည္ ။
     -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --

              အစီအစဥ္ (၂)

၂ ။ ေရြး = ကထိန္သကၤန္းေပးေရြးရမည့္ပုဂၢိဳလ္ကို ေရြးခ်ယ္ျခင္း ။

    ကထိန္သကၤန္းေပးရမည့္ ပုဂၢိဳလ္ကို(ရဟန္းကို) သံဃာက ေရြးခ်ယ္ရသည္ ။ ထိုသို႔ေရြးခ်ယ္ရာ၌ သကၤန္းေဆြးေျမ့ (ေဟာင္းႏြမ္း,ရွားပါး)ေသာ ရဟန္းကို ဦးစားေပး ေရြးခ်ယ္ရမည္ ။

    သကၤန္းေဆြးေျမ့ (ေဟာင္းႏြမ္း,ရွားပါး)ေသာ ရဟန္းမရွိလၽွင္ သိကၡာဝါအႀကီးဆံုး မေထရ္အား ေပးလွဴရသည္ ။
    မေထရ္ႀကီးက မခံယူလိုလၽွင္ အဆင့္ဆင့္ (သံဃာအားေက်းဇူးမ်ားသည့္ ပုဂၢိဳလ္စသည္ကို)ေရြးခ်ယ္ရသည္ ။
သံဃာက သေဘာတူ ေက်နပ္သူလည္း ျဖစ္ရမည္ ။
ေရြးခ်ယ္ပံုကား-
    ``သံဃာေတာ္ အရွင္ျမတ္တို႔ဘုရား ယေန႔ ဤ(...........)ေက်ာင္းတိုက္၌ သံဃာအား ကထိန္သကၤန္းျဖစ္ေပၚလာပါသည္၊ ထိုကထိန္သကၤန္းသည္ သကၤန္းႏြမ္းပါး, ရွားပါးေသာ ရဟန္းႏွင့္ သက္ဆိုင္ပါသည္၊ သကၤန္ႏြမ္းပါး, ရွားပါးေသာ ပုဂၢဳိလ္ရွိပါက အမိန္႔ရွိ ေျပာၾကားေတာ္မူပါ၊ မရွိပါက ဆိတ္တိတ္ေနေတာ္မူပါဘုရား´´ဟု သံုးႀကိမ္ ေမးေလၽွာက္ရသည္ ။ ရွိပါက ထိုရဟန္းအားေပး၍ ၊ မရွိပါက မေထရ္ႀကီးအား ေပးလွဴရသည္ ။
   -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --

                 အစီအစဥ္ (၃)

၃ ။ ေပးႏွင္း = ဉ တ္ကမၼဝါစာျဖင့္ သကၤန္းေပးျခင္း ။

    ထိုသို႔ေပးရာ၌ ကထိန္ခင္းမည့္ရဟန္း အပါအဝင္ အနည္းဆံုး ရဟန္းငါးပါး ရွိရသည္ ။ ငါးပါးထက္ပို၍ကား မ်ားႏိုင္သည္ ။
ဉ တၱိဒုတိယကမၼဝါစာျဖင့္ သိမ္ထဲ၌ ေပးရသည္ ။ ေက်ာင္းထဲ၌ သိမ္မရွိပါက သိမ္ရွိသည့္ေနရာသို႔ သြား၍ ေပးရသည္ ။

    ကမၼဝါစာရြတ္ဖတ္ရာ၌ မေထရ္ႀကီးျဖစ္လၽွင္ ဂရုဂါရဝ= အရိုအေသျပဳမႈ၊ (သုခုစၥာရဏ= ဖတ္ရြတ္လြယ္မႈ) ျဖစ္ေစရန္ တိႆဟုအမည္မွည့္၍ ဖတ္ၾကသည္။ ရဟန္းငယ္ျဖစ္လၽွင္ ဘြဲ႕အမည္ရင္းျဖင့္လည္း ဖတ္ၾကသည္။ ဥပမာ ဘြဲ႕အမည္ ဦးဝိလာသျဖစ္လၽွင္ ဝိလာသႆ ဘိကၡဳေနာ ဟု - ထည့္ရသည္ ။

    သံဃာေတာ္ အရွင္ျမတ္တို႔ဘုရား ကမၼဝါစာရြတ္ဖတ္ရာ၌ (ဂရုဂါရဝ) သုခုစၥာရဏ ျဖစ္ပါေစျခင္းအက်ဳိးငွာ ယခု ကထိန္သကၤန္းအလွဴခံမည့္ (ဦးဝိလာသ၊ ဆရာေတာ္)ကို တိႆ-ဟု အမည္မွည့္ပါ၏၊ တိႆ-ဟု မွတ္ေတာ္မူၾကပါ ဘုရား ။

    သုဏာတု ေမ ဘေႏၲ သံေဃာ၊ ဣဒံ သံဃႆ ကထိန စီဝရံ ဥပၸႏၷံ၊
ယဒိ သံဃႆ ပတၱကလႅံ၊ သံေဃာ ဣမံ ကထိန စီဝရံ တိႆႆ ဘိကၡဳေနာ ဒေဒယ် ကထိနံ အတၳရိတံု၊ ဧသာဉ တၱိ ။
    သုဏာတု ေမ ဘေႏၲ သံေဃာ၊ ဣဒံ သံဃႆ ကထိန စီဝရံ ဥပၸႏၷံ၊
သံေဃာ ဣမံ ကထိန စီဝရံ တိႆႆ ဘိကၡဳေနာ ေဒတိ ကထိနံ အတၳရိတံု ယႆာယသၼေတာ ခမတိ ဣမႆ ကထိနစီဝရႆ တိႆႆ ဘိကၡဳေနာ ဒါနံ ကထိနံ အတၳရိတံု၊ ေသာ တုဏွႆ။
ယႆ နကၡမတိ၊ ေသာ ဘာေသယ်။
    ဒိႏၷံ ဣဒံ သံေဃန ကထိနစီဝရံ တိႆႆ ဘိကၡဳေနာ ကထိနံ အတၳရိတံု။ ခမတိ သံဃႆ၊ တသၼာ တုဏွီ၊ ဧဝေမတံ ဓာရယာမိ ။
                                 (မူရင္းကမၼဝါစာပါဠိ၊ မဟာဝါ-ပါ၊ ၃၅၂)

        ~~ ကမၼဝါစာ ျမန္မာျပန္ ~~

   အရွင္ဘုရားတို႔!  သံဃာေတာ္သည္ တပည့္ေတာ္၏(စကားကို) နာေတာ္မူပါ၊ သံဃာအား ဤကထိန္သကၤန္းသည္ ျဖစ္ေပၚလာ၏၊
အကယ္၍ သံဃာအား ေလ်ာက္ပတ္ေသာအခါရွိေသာ ကံသည္ ျဖစ္ျငားအံ့၊ သံဃာသည္ ဤကထိန္သကၤန္းကို တိႆရဟန္းအား ကထိန္ခင္းျခင္းငွာ ေပးရာ၏။ ဤကား သိေစျခင္းတည္း ။
    အရွင္ဘုရားတို႔!   သံဃာေတာ္သည္ တပည့္ေတာ္၏(စကားကို) နာေတာ္မူပါ၊ သံဃာအား ဤကထိန္သကၤန္းသည္ ျဖစ္ေပၚလာ၏၊ သံဃာသည္ ဤကထိန္သကၤန္းကို တိႆရဟန္းအား ကထိန္ခင္းျခင္းငွာ ေပး၏။
   ဤကထိန္သကၤန္းကို တိႆရဟန္းအား ကထိန္ခင္းျခင္းငွာ ေပးျခင္းကို အၾကင္အရွင္အား ႏွစ္သက္၏၊ ထိုအရွင္သည္ ဆိတ္ဆိတ္ေနရာ၏၊ အၾကင္အရွင္အား မႏွစ္သက္၊ ထိုအရွင္သည္ ေျပာဆိုရာ၏ ။
    သံဃာေတာ္သည္ ဤကထိန္သကၤန္းကို တိႆရဟန္းအား ကထိန္ခင္းျခင္းငွာ ေပးအပ္၏၊ သံဃာအား ႏွစ္သက္၏၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဆိတ္ဆိတ္ေန၏။ ဤသို႔ ဆိတ္ဆိတ္ေနသျဖင့္ ႏွစ္သက္သည္၏ အျဖစ္ကို သိမွတ္ရပါ၏။

    ကထိန္ခင္းသည့္အခါ၌ကား သိမ္ထဲမွာသာမဟုတ္၊ ေက်ာင္းတိုက္အတြင္း တစ္ေနရာ၌လည္း ခင္းႏိုင္သည္။ ယခုအခါ ကထိန္သကၤန္းေပးသည့္ သိမ္ထဲမွာပင္ တစ္ခါတည္း ကထိန္ခင္းေလ့ ရွိၾကသည္ ။
      -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --

                    အစီအစဥ္ (၄)

၄ ။ စြန္႔= အဓိ႒ာန္တင္ထားေသာ သကၤန္းရွိလၽွင္ စြန္႔ျခင္း ။

    တိစီဝရိက္ အဓိ႒ာန္တင္၍ သံုးစြဲလၽွင္ ကထိန္ခင္းမည့္သကၤန္းႏွင့္
မ်ဳိးတူသကၤန္းကို ပစၥဳဒၶိဳရ္ျပဳရသည္၊ အဓိ႒ာန္ခ်-စြန္႔သည္။
တိစီဝရိက္ အဓိ႒ာန္မဟုတ္ဘဲ ပရိကၡာရ ေစာဠ အဓိ႒ာန္တင္ထားလၽွင္ ခ်ဖြယ္,စြန္႔ဖြယ္ မလို ။

     အခ်ဳိ႕က ``ေပါရာဏိက သံဃာဋိ ပစၥဳဒၶရိတဗၺာ- အေဟာင္းျဖစ္ေသာ သကၤန္းႀကီးကို ပစၥဳဒၶိဳရ္ ျပဳရမည္ (အဓိ႒ာန္ခ်၊ စြန္႔ရမည္)´´ဟု မိန္႔ဆိုေသာ စကားရပ္ အဂၤါႏွင့္ ညီညြတ္ေအာင္ ကထိန္ခင္းခါနီးမွ ေလာေလာဆယ္ အဓိ႒ာန္တင္၍ အဓိ႒ာန္ခ် (စြန္႔) ၾကသည္လည္း ရွိ၏။ သီးျခား အဓိ႒ာန္တင္ထားေသာ သကၤန္းမရွိ၍ မစြန္႔ျခင္းေၾကာင့္ အျပစ္မရွိပါ ။

    သီျခား အဓိ႒ာန္တင္ထား၍ စြန္႔ရန္လိုအပ္ပါက ဒုကုဋ္(ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီး)၊ ဧကသီ၊ သင္းပိုင္ သံုးထည္တို႔တြင္ ကထိန္ခင္းမည့္ သကၤန္းႏွင့္ မ်ဳိးတူသကၤန္းကို စြန္႔ရမည္ ။

ကထိန္သကၤန္းက ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးျဖစ္လၽွင္-
၁ ။ ဣမံ သံဃာဋႎ ပစၥဳဒၶရာမိ။ (ဤႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးကို
     ပစၥဳဒၶိဳရ္ျပဳပါ၏၊ အဓိ႒ာန္ခ်၊ စြန္႔ပါ၏။)

    ဧကသီျဖစ္လၽွင္-
၂ ။ ဣမံ ဥတၱရာသဂႍ ပစၥဳဒၶရာမိ။ (ဤဧကသီသကၤန္းကို
     ပစၥဳဒၶိဳရ္ျပဳပါ၏။ အဓိ႒ာန္ခ်၊ စြန္႔ပါ၏။)

    သင္းပိုင္ျဖစ္လၽွင္-
၃ ။ ဣမံ အႏၲရဝါသကံ ပစၥဳဒၶရာမိ။ (ဤသင္းပိုင္သကၤန္းကို
     ပစၥဳဒၶိဳရ္ျပဳပါ၏။ အဓိ႒ာန္ခ်၊ စြန္႔ပါ၏။)ဟု ဆို၍
     ပစၥဳဒၶိဳရ္ျပဳ အဓိ႒ာန္ခ်၊ စြန္႔ရမည္ ။

    အခ်ဳိ႕ကား သာမန္စြန္႔သည့္ အေနျဖင့္ ``ဣမံ ပစၥဳဒၶရာမိ= ဤသကၤန္းကို ပစၥဳဒၶိဳရ္ျပဳပါ၏။ (အဓိ႒ာန္ခ်ပါ၏၊ စြန္႔ပါ၏)´´ဟု ဆို၍ စြန္႔ၾကေသး၏ ။
  -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --

                   အစီအစဥ္ (၅)

၅ ။ ထိုး = ကထိန္ခင္းမည့္သကၤန္းကို ကပၸဗိႏၵဳထိုးျခင္း ။

    ကထိန္ခင္းမည့္သကၤန္း၏ ေထာင့္စြန္းတစ္ေနရာ၌ ခဲတံ(ေဘာပင္)
စသည္ျဖင့္ ဥေဒါင္းမ်က္ကြင္း၊ ၾကမ္းပိုးေက်ာက္ကုန္း ပမာဏခန္႔ အစက္အေျပာက္(အမွတ္အသား)တစ္ခု ထိုးရသည္။ ထိုအစက္အေျပာက္ကို ကပၸဗိႏၵဳ= အပ္ေအာင္ျပဳေသာ အစက္အေျပာက္ဟု ေခၚသည္ ။
● ဤကဲ့သို႔ ၾကားလပ္မရွိ ျပည့္ျပည္ဝဝ ထိုးရသည္ ။

    ပါစိတ္ ဒုဗၺဏၰကရဏ သိကၡာပုဒ္၌ ``ပ်က္ေသာ အဆင္းရွိေအာင္ ျပဳတတ္ေသာ ကပၸဗိႏၵဳ ထိုးရမည္´´ဟု မိန္႔ဆို၏။
  သကၤန္းအသစ္ကို အဆင္းပ်က္ေအာင္ နီလ= စိမ္းညိဳေရာင္၊ ကဒၵမ= ရႊံ႕ညြန္ေရာင္၊ ကာဠသာမ= အမည္း(အနက္)ေရာင္ ကပၸဗိႏၵဳ ထိုးရသည္ ။ သကၤန္းတစ္ထည္လံုးပ်က္ေအာင္ ရည္ရြယ္၍ မိန္႔ေတာ္မူသည္မဟုတ္၊ ကပၸဗိႏၵဳထိုးရမည္ကိုသာ ရည္ရြယ္၍ မိန္႔ေတာ္မူသည္။ (ဝိ-႒၊ ၃၊ ၁၃၁)

    ေလးေထာင့္လံုး၌ျဖစ္ေစ, သံုးေထာင့္၌ျဖစ္ေစ, ႏွစ္ေထာင့္၌ျဖစ္ေစ, တစ္ေထာင့္၌ျဖစ္ေစ ထိုးႏိုင္သည္။ သံုးမ်ဳိးထဲမွ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ထိုးလၽွင္ ရ၏ ။
    အခ်ဳိ႕ကား ``နီလံ ဝါ ကဒၵမံ ဝါ ကာလသာမံ ဝါ´´ဟု ဆိုေသာေၾကာင့္ သံုးေျပာက္ထိုးသည္လည္း ရွိ၏။ ပါစိတ္အ႒ကထာ၌ အစဥ္အတန္းထိုးအပ္ေသာ ကပၸဗိႏၵဳ, ၾကာခ်က္သဏၭာန္ ထိုးအပ္ေသာ(သံုးပြင့္ဆိုင္)ကပၸဗိႏၵဳ စသည္တို႔ကို အ႒ကထာအားလံုးက ပယ္ထားသည္။ တစ္ခုေသာ (လံုးဝိုင္းေသာ)ဗိႏၵဳကို ခ်န္ထား၍ အျခားေသာ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ အျခင္းအရာအားျဖင့္ ကပၸဗိႏၵဳကို မျပဳအပ္ မထိုးအပ္ဟု မိန္႔ဆို၏။ (ဝိ-႒၊ ၃၊ ၁၃၁)
   -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --

                 အစီအစဥ္ (၆)

၆ ။ တင္= ကထိန္ခင္းမည့္ သကၤန္းကို အဓိ႒ာန္တင္ျခင္း ။

    ကထိန္ခင္းမည့္ သကၤန္းအမည္ျဖင့္ အဓိ႒ာန္တင္ရသည္ ။
    အဓိ႒ာန္တင္ပံု-
၁ ။ ဣမံ သံဃာဋႎ အဓိ႒ာမိ။ (သကၤန္းႀကီး)
၂ ။ ဣမံ ဥတၱရာသဂႍ အဓိ႒ာမိ။ (ဧကသီ)
၃ ။ ဣမံ အႏၲရဝါသကံ အဓိ႒ာမိ။ (သင္းပိုင္)

    ဣမံ- ဤသကၤန္းကို၊ သံဃာဋႎ- ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးဟူ၍၊ အဓိ႒ာမိ- ေဆာက္တည္ပါ၏၊ ဝါ- အဓိ႒ာန္ပါ၏။ (ဥတၱရာသဂႍ- ဧကသီဟူ၍၊ အႏၲရဝါသကံ- သင္းပိုင္ဟူ၍၊....)
   -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --

                  အစီအစဥ္ (၇)

၇ ။ ခင္း= ကထိန္ခင္းျခင္း ။

     ကထိန္ခင္းရာ၌ ကထိန္သကၤန္းက ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးျဖစ္လၽွင္-
``ဣမာယ သံဃာဋိယာ ကထိနံ အတၳရာမိ။´´
(ဤႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီးျဖင့္ ကထိန္ခင္းပါ၏၊)ဟု ဆို၍ ခင္းရမည္ ။
    ဧကသီျဖစ္လၽွင္-
``ဣမိနာ ဥတၱရာသေဂၤန ကထိနံ အတၱရာမိ။´´
(ဤအေပၚ႐ံု ဧကသီသကၤန္းျဖင့္ ကထိန္ခင္းပါ၏၊)ဟု ဆို၍ ခင္းရမည္။
  သင္းပိုင္ျဖစ္လၽွင္-
ဣမိနာ အႏၲရဝါသေကန ကထိနံ အတၳရာမိ။
(ဤသင္းပိုင္သကၤန္းျဖင့္ ကထိန္ခင္းပါ၏)ဟု ဆို၍ ခင္းရမည္။
                                (ဝိ-၅၊ ၃၀၉)

ထို႔သို႔ ကထိန္ခင္းရာ၌ ကိုယ္အမူအရာျဖင့္(ျဖစ္ေစ၊ စိတ္ထဲမွ ျဖစ္ေစ)ခင္း၍မရ၊ ႏႈတ္ႁမြက္၍ ခင္းရမည္။
     (ဝိ-႒၊ ၃၀၆-၉၊ ႒-၄၊ ၂၁၃၊ ဝိလကၤာ-၂၊ ၁၃၀)
  -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- --

                    အစီအစဥ္ (၈)

၈။ ႏုေမာဒါ = အႏုေမာဒနာျပဳဖို႔ရန္ တိုက္တြန္းျခင္းႏွင့္
                  အႏုေမာဒနာျပဳျခင္း ။

    ထိုသို႔ ကထိန္ခင္းၿပီးလၽွင္ ကထိန္ခင္းသည့္ရဟန္းက အျခားရဟန္းမ်ားကို အႏုေမာဒနာျပဳဖို႔ရန္ တိုက္တြန္းရသည္ ။

    တိုက္တြန္းပံုကား-
``အတၳတံ ဘေႏၲ သံဃႆ ကထိနံ၊ ဓမၼိေကာ ကထိနတၳာေရာ၊ အႏုေမာဒထ´´ (သံုးႀကိမ္)
       သာဓု  သာဓု  သာဓု ။
   ဘေႏၲ- အရွင္ဘုရားတို႔၊ သံဃႆ- သံဃာသည္၊ ကထိနံ- ကထိန္ကို၊ အတၳတံ- ခင္းအပ္ပါၿပီ၊ ကထိနတၳာေရာ- ကထိန္ခင္းျခင္းသည္၊ ဓမၼိေကာ- ဝိနည္းတရားႏွင့္ ေလ်ာ္ပါ၏၊ တုေမွ- အရွင္ဘုရားတို႔သည္၊ အႏုေမာဒထ- ဝမ္းေျမာက္(အႏုေမာဒနာျပဳ)ေတာ္မူၾကပါကုန္ ။

    အျခားေသာ သံဃာမ်ားကလည္း-
``အတၳတံ ဘေႏၲ သံဃႆ ကထိနံ၊ ဓမၼိေကာ ကထိနတၳာေရာ၊ အႏုေမာဒါမ´´  (သံုးႀကိမ္)
       သာဓု  သာဓု  သာဓု ။
  ......... မယံ- တပည့္ေတာ္တို႔သည္၊ အႏုေမာဒါမ- ဝမ္းေျမာက္ၾက(အႏုေမာဒနာျပၾက)ပါကုန္၏။

    အႏုေမာဒနာျပဳေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္လည္း
ကထိန္ခင္းသည့္ ရဟန္းနည္းတူ ကထိန္အက်ဳိးအာနိသင္ ၅-မ်ဳိးကို ရရွိၾကပါသည္ ။

 မွတ္ခ်က္။    ။ သိကၡာဝါ ႀကီးငယ္အလိုက္ ``အာဝုေသာ၊ ဘေႏၲ´´ဟု
သင့္ေလ်ာ္သလို ဆိုပါ ။
  ကမၼဝါစာဖတ္ရာ၌လည္း ထို႔အတူပင္။ အခ်ဳိ႕ဆရာေတာ္မ်ားက သိကၡာဝါ ငယ္ငယ္ႀကီးႀကီး သံဃာကို အေလးဂရုျပဳ၍ ``ဘေႏၲ´´ဟု ခ်ည္းသာ ရြတ္ဖတ္ၾကပါသည္ ။
  ``ဘေႏၲ၊ အာဝုေသာ´´ေျပာင္းလြဲျခင္းေၾကာင့္ ကံ မပ်က္ပါ။

    အႏုေမာဒနာျပဳရန္ တိုက္တြန္းရာ၌ တစ္ပါးတည္းသာရွိလၽွင္
``အႏုေမာဒါဟိ´´ဟု ဆို၍၊ အႏုေမာဒနာျပဳေသာ ရဟန္းကလည္း ``အႏုေမာဒါမိ´´ဟု ဆိုပါ ။

   ထို႔ျပင္ ေက်ာင္းတိုက္အတြင္း၌ ပုရိမဝါကြၽတ္ေသာ ရဟန္းမရွိလၽွင္ ျဖစ္ေစ၊ ရွိေသာ္လည္း ဝါက်ဳိးပ်က္ေသာ ရဟန္း၊ ပစၧိမဝါကပ္ေသာရဟန္း၊ အျခားေက်ာင္းမွ ရဟန္းမ်ား အႏုေမာဒနာျပဳဖြယ္ မလိုပါ ။    ။

     ~~ ကထိန္ခင္းပံု အစီအစဥ္ ၿပီး၏ ~~

No comments:

Post a Comment